Omschrijving:

Polyfarmacie is een belangrijk aandachtgebied voor u als apotheker. In september 2019 is de module Medicatiebeoordeling van de Multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen herzien. In deze cursus komt dit uitgebreid aan de orde. In de herziene richtlijn zijn de selectiecriteria van patiënten voor kritische evaluatie van hun medicatie aangepast. Naast het aantal geneesmiddelen en leeftijd wordt nu ook kwetsbaarheid erbij betrokken. Ook wordt toegelicht dat er nu meer mogelijkheden voor een evaluatie zijn dan de formele medicatiebeoordeling. De praktische toepassing in stappen voor een medicatiebeoordeling en ook de andere vormen van evaluatie van medicatie vormen een belangrijk onderdeel van de cursus.

Naar schatting van het Centraal Bureau voor de Statistiek is het aantal 65-plussers in 2019 ruim 3,3 miljoen, dat wil zeggen meer dan 19% van de bevolking. Dit aantal stijgt nog steeds. Deze 65-plussers gebruiken gemiddeld 2,9 keer zoveel geneesmiddelen als de gemiddelde Nederlander. Bij de 75-plussers loopt dat op tot ruim vijf keer (SFK Data en Feiten 2019).
De reden dat ouderen meer geneesmiddelen gebruiken, is dat ze vaker lijden aan verschillende chronische aandoeningen. Door de ontwikkelingen in de medische wetenschappen is het steeds beter mogelijk chronische aandoeningen te behandelen door middel van farmacotherapie. Ook zijn er steeds meer mogelijkheden om geneesmiddelen te gebruiken ter preventie van verschillende aandoeningen. Deze geneesmiddelen worden in toenemende mate voorgeschreven.

Bij ouderen treden doorgaans meer bijwerkingen op dan bij volwassenen of jongeren. Bijwerkingen van geneesmiddelen horen tot de vijf meest voorkomende oorzaken van nieuwe ziekte-episodes bij ouderen. Het blijkt dat 3% tot 16% van de ziekenhuisopnamen van ouderen in Nederland (mede) het gevolg zijn van bijwerkingen van geneesmiddelen (Leendertse: HARM-studie). De helft daarvan was waarschijnlijk te voorkomen. 

Leerdoelen:

Na het doorlopen van deze cursus:

• kunt u de herziene module Medicatiebeoordeling (september 2019) van de Multidisciplinaire Richtlijn Polyfarmacie bij ouderen toepassen in de praktijk
• weet u op welke patiënten u bij voorkeur uw aandacht moet richten voor wat betreft medicatiebeoordelingen
• kunt u kwetsbare groepen monitoren op basis van de medicatiegegevens
• kent u de gevolgen van veelvoorkomende combinaties van geneesmiddelen
• kunt u medicatiebeoordelingen van (hyper)polyfarmaciepatiënten uitvoeren
• kunt u effectief samenwerken met andere disciplines in de eerstelijnsgezondheidszorg