Omschrijving
Net als volwassen patiënten, gebruiken zieke kinderen ook geneesmiddelen. Het onderzoek naar effectiviteit, doseringen en bijwerkingen van farmacotherapie bij kinderen is de laatste jaren toegenomen, mede door wetgeving vanuit de registratie-autoriteiten.
Dit is belangrijk omdat op het gebied van farmacokinetiek en farmacodynamiek grote verschillen zijn tussen zowel kinderen en volwassenen als tussen pasgeborenen en kleine kinderen.
Nog steeds worden echter aan (jonge) kinderen geneesmiddelen toegediend die niet of nauwelijks bij kinderen in deze leeftijdscategorie zijn onderzocht. In de praktijk gaat het hierbij om zogenaamd ’off-label’ en ’unlicensed’ geneesmiddelgebruik.
Door voortschrijdend inzicht over de werking van geneesmiddelen bij kinderen, zijn maatregelen getroffen om meer informatie beschikbaar te krijgen over kinderdoseringen.
Inmiddels zijn Europese en Amerikaanse richtlijnen ontwikkeld voor het verrichten van klinisch geneesmiddelonderzoek bij kinderen in relatie tot de registratie van een geneesmiddel.
In Europa is een Paediatric Committee door de EMA ingesteld en in Nederland is het Nationaal Kenniscentrum Farmacotherapie bij Kinderen (NKFK) opgericht, dat zich vooral richt op de verbetering van de informatievoorziening met betrekking tot geneesmiddelen bij kinderen. Gegevens over gebruik bij kinderen moeten beschikbaar zijn bij of vlak na de registratie van nieuwe geneesmiddelen. Tevens kunnen bij sommige bestaande middelen, waarvan het octrooi nog geldig is, klinische onderzoeken bij kinderen worden verlangd.
Essentieel is ook het melden van bijwerkingen van geneesmiddelen bij kinderen, ook al zijn deze bijwerkingen bij volwassenen al bekend. Kinderen hebben een duidelijk ander patroon van bijwerkingen en laten soms zeer ernstige bijwerkingen zien. Langetermijnvervolgstudies zijn belangrijk bij het doen van geneesmiddelonderzoek bij kinderen, om ook effecten op groei en ontwikkeling in kaart te krijgen.
Eén van de belangrijkste facetten bij toepassing van geneesmiddelen bij kinderen is (het bepalen van) de juiste dosering. Dit is echter niet altijd een eenvoudige opdracht.
In deze cursus zullen we aan de hand van een aantal factoren zoals de farmacokinetiek van een geneesmiddel en de farmacodynamiek ingaan op de achtergronden van het bepalen van doseringen bij kinderen. Ook gaan we in op geschikte toedieningsvormen- en wegen bij kinderen.
Therapietrouw is een belangrijke factor bij het toedienen van geneesmiddelen aan kinderen en komt uiteraard ook aan bod.
Leerdoelen
Na afloop van deze cursus:
· kent u de farmacokinetische en farmacodynamische aspecten die van belang zijn bij het doseren van geneesmiddelen bij kinderen
· kent u de informatiebronnen die u kunt gebruiken om kinderdoseringen op te zoeken
· weet u welke formules u kunt gebruiken om kinderdoseringen uit te rekenen of te controleren
· kent u de toedieningsvormen die het meest geschikt zijn voor kinderen van diverse leeftijden
· kunt u de verschillen tussen off-label en unlicensed geneesmiddelgebruik benoemen
· kunt u ouders advies geven aan de balie
· heeft u handvatten om de therapietrouw bij kinderen te vergroten
· kent u de psychofarmaca die bij kinderen worden voorgeschreven