Inhoud

Het ontwikkelen van goede meetinstrumenten is een essentieel onderdeel van het wetenschappelijk onderzoek in de gezondheidszorg. Deze meetinstrumenten zijn nodig bij diagnostiek, bepalen van de gezondheidstoestand, prognostiek en bij de evaluatie van de effecten van behandelingen. Meetinstrumenten kunnen gebaseerd zijn op lichamelijk onderzoek, zelfrapportage (vragenlijsten), functietesten, laboratoriumbevindingen, beeldvormende technieken e.d. Elke onderzoeker in de gezondheidszorg maakt gebruik van één of meer van deze meetinstrumenten. De kwaliteit van sommige meetinstrumenten is goed gedocumenteerd; er zijn echter ook veel meetinstrumenten waarvan de kwaliteit onduidelijk is. Onderzoekers zijn vaak genoodzaakt zelf een meetinstrument te ontwikkelen of zelf onderzoek te doen naar de kwaliteit van meetinstrumenten.
Klinimetrie is het vakgebied dat zich bezighoudt met het ontwikkelen van methoden om de kwaliteit van meetinstrumenten te evalueren én met het toepassen van deze methoden bij de ontwikkeling en evaluatie van meetinstrumenten. In de klinimetrie is momenteel een aantal min of meer gevestigde methoden beschikbaar; daarnaast doen zich nieuwe ontwikkelingen voor.

In deze driedaagse cursus komen zowel ‘gevestigde’ als nieuwe methoden aan de orde. De toepassing van de methoden wordt geïllustreerd aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. De nadruk ligt op het zelf leren toepassen van deze methoden bij het ontwikkelen en evalueren van meetinstrumenten.
De cursus begint met de onderwerpen itemselectie en antwoordopties, gevolgd door interne consistentie. De daarop volgende onderwerpen zijn reproduceerbaarheid, validiteit , responsiviteit , en interpretatie van meet- resultaten; tevens is er een korte introductie op de item response theorie. De cursus wordt afgesloten met een review, waarin de onderwerpen die eerder aan de orde zijn geweest op een geïntegreerde wijze de revue passeren.
Bij elk van de onderwerpen komen de achterliggende principes aan de orde, gevolgd door een illustratie daarvan aan de hand van een voorbeeld uit de praktijk. Daarna wordt in werkgroepen gewerkt aan het zelf leren toepassen van deze methoden. De voorbeelden uit de praktijk hebben betrekking op specifieke toepassingsgebieden van klinimetrie, zoals afbeeldende technieken (röntgenfoto’s), laboratoriumbevindingen, functiestoornissen, kwaliteit van leven (ziektespecifiek of generiek) en beperkingen in het dagelijks functioneren.
‘s Avonds is er gelegenheid tot zelfstudie, individueel of in groepsverband (naar keuze). Tevens zijn er docenten aanwezig: zij zijn beschikbaar om vragen te beantwoorden en dieper op de onderwerpen in te gaan.

Leerdoelen

1. De cursist kent de belangrijkste methodologische aspecten bij het ontwikkelen van een meetinstrument zoals definitie van het concept, itemselectie en keuze van antwoordopties.
2. De cursist kent de verschillende klinimetrische eigenschappen van meetinstrumenten zoals interne consistentie, reproduceerbaarheid, validiteit, responsiviteit, en kan deze bepalen.
3. De cursist kent het belang van interpreteerbaarheid van meetinstrumenten en weet hoe een minimaal belangrijke verandering in score op een meetinstrument te bepalen is.
4. De cursist is in staat de kwaliteit van meetinstrumenten te evalueren en te beoordelen.
5. De cursist kent de principes van een klinimetrische review en kan deze uitvoeren.

 Ingangseisen

Voor het volgen van deze cursus is vereist dat de cursussen ’Epidemiologisch onderzoek: opzet en interpretatie’ (V01) en ‘Principes van epidemiologische data-analyse’ (V02) zijn gevolgd, of dat u beschikt over aantoonbare kennis op dit niveau.