In tegenstelling tot het Ziekte-Klachtenmodel, waarbij de focus ligt op het bestrijden van ziekte en klachten (of het voorkomen hiervan) richt het Gezondheid-Waardenmodel zich op het bevorderen van gezond gedrag en de persoonlijke waarden (innerlijke drijfveren) van de cliënt. Door weten 'wie' en 'wat' je echt belangrijk vindt, heb je een richting voor gedragsverandering.
Dit vraagt een andere grondhouding van de professional. In plaats van oplossen van problemen middels advies, informatie geven en vertellen wat de cliënt het beste kan doen (oude model), leert de professional de cliënt concrete en praktische vaardigheden om de mentale fitheid te vergroten. Wetenschap laat zien dat het vergroten van de mentale flexibiliteit de sleutel is tot gedragsverandering. Mensen die mentaal fit zijn ervaren een hogere mate van zelfregie en bewuste besluitvorming (gezonde(re) keuzes maken), twee zaken die cruciaal zijn bij leefstijlverandering. Het trainen van de mentale fitheid is daarnaast noodzakelijk voor duurzame gedragsverandering omdat de cliënt moet leren met ongewenste situaties, gedachten, emoties en fysieke sensaties om te gaan. Verandering creëert immers weerstand.
De wetenschappelijke basis voor het Gezondheid-Waardenmodel is Acceptance and Commitment Training (ACT), een vorm van gedragstherapie. Met ACT leer je de vaardigheden die nodig zijn om vanuit het Gezondheid-Waardenmodel te kunnen werken. Onderzoek laat zien dat ACT succesvol is bij eetproblematiek en het bevorderen van een gezonde leefstijl. Bij eet- en leefstijlproblematiek spelen controle, motivatie en emotionele aspecten een rol. ACT richt zich op deze processen. In 5 modules leren cursisten te werken met ACT binnen het Gezondheid-Waardenmodel.
Module 1: ACT basistraining
In de 4-daagse basistraining, gericht op het werken met eet- en leefstijlproblematiek doorloopt de cursist alle zes ACT kernprocessen. De training is ervaringsgericht, eerst elk proces zelf ervaren daarna richten op de problematiek van cliënten door middel van oefeningen en werkmateriaal. Theorie wordt afgewisseld met oefeningen en praktijkvoorbeelden om de vaardigheden te trainen die nodig zijn om duurzame gedrag te veranderen.
Module 2: ACT verdieping Matrix
In de tweedaagse leer je werken met een ACT instrument, de Matrix: een concrete tool gericht op het vergroten van mentale flexibiliteit. Het geeft de professional én de cliënt inzicht in (de functie) van zijn of haar gedrag. Cliënt ervaart wat wel en niet goed werkt in het streven naar een gezond en waardevol leven. De cursist leert de cliënt om de Matrix toe te passen zodat blijvende gedragsverandering mogelijk is. De Matrix is wetenschappelijk onderbouwd. Cursisten krijgen een 4-stappenplan aangereikt. Binnen elke stap is er aan aandacht voor de theorie en oefenen.
Module 3: ACT: Werken met het Kompas voor een Gezonde Leefstijl
In een driedaagse vervolgtraining leert de cursist werken met een ACT metafoor: het Vat van Zelfwaardering, gebaseerd op mijn boek 'Kompas voor een Gezonde Leefstijl'. Het Vat is een helder en compact instrument voor mensen die zo vast zitten in hardnekkig gedrag vanwege een gebrek aan eigenwaarde. Iets wat veel voorkomt bij eetstoornissen. Je leert de theorie van het Vat door zelf te ervaren en krijgt een 7 stappen plan aangereikt om het Vat in te zetten bij de cliënten.
Module 4: Vierdaags VIP voor persoonlijke verdieping
Deze module is speciaal gericht op de cursist die verder wil ontwikkelen binnen het Gezondheid-Waardenmodel en een betere ACT professional wil worden. In een persoonlijk traject leren zij verder te verdiepen.
Module 5: Casuïstiek en intervisiebijeenkomsten
De kwaliteit en professionaliteit van het beroepsmatig handelen van de ACT diëtist vergroten door te werken met het Portland ACT intervisiemodel. De cursist leert een functie analyse te maken van het gedrag van de cliënt en op deze wijze de cliënt te bespreken. In plaats van naar de 'inhoud van het probleem' leert de cursist om naar 'het proces' van de cliënt te kijken.