Mensen met aanhoudende lichamelijke klachten hebben vaak moeite om (de betekenis van) lichaamssignalen en/of emoties en gedachten te herkennen en deze met elkaar in verband te brengen. Het lichaamsgericht mentaliseren geeft handvatten voor bewustwording, herkenning, betekenisverlening en hantering van innerlijke ervaringen en lichamelijke gewaarwordingen. In deze methodiek staat de therapeut ook stil bij de eigen lichaamssignalen en innerlijke ervaringen in het contact met de patiënt. Deze worden vervolgens expliciet benut in de therapeutische relatie door de eigen waarneming en beleving te benoemen en van daaruit samen met de patiënt te zoeken naar herkenning, verwoording en betekenisverlening van diens ervaringen.

Het lichaamsgericht mentaliseren is als methodiek ontwikkeld voor de behandeling van patiënten met aanhoudende lichamelijke klachten en kan ook worden toegepast bij andere problematiek zoals persoonlijkheidsproblematiek, angst- en stemmingsstoornissen, eetstoornissen of burn-out. De methodiek wordt genoemd in de Zorgstandaard SOLK.
Lichaamsgericht mentaliseren kent vier categorieën basisinterventies die zijn samengevat met het acroniem MENS: 

• Modus van (niet) lichaamsgericht mentaliseren herkennen
• Exploreren bij patiënt van lichaamssignalen en innerlijke belevingen
• Nagaan bij jezelf (de therapeut) van lichaamssignalen en innerlijke belevingen en deze tot uitdrukking brengen
• Stimuleren van onderlinge uitwisseling

Inhoud nascholing

Tijdens de interactieve nascholing staan deelnemers stil bij de eigen ervaringen in het contact met hun patiënten, de betekenis van deze ervaringen en het benutten ervan in de therapeutische relatie. Aan de hand van een casus leert men de verschillende modi van het (niet-)mentaliseren kennen, oefent men met het herkennen van gevoelens, gedachten en lichaamssignalen bij zichzelf en bij de ander en krijgt men handvatten voor het verwoorden en hanteren hiervan in het contact met de patiënt. Vervolgens wordt geoefend met het toepassen van het gedachtengoed en de methodiek op concrete casuïstiek van deelnemers.

Leerdoelen

Het verkrijgen van basiskennis en het oefenen met enkele technieken van lichaamsgericht mentaliseren. 

De bedoeling van deze cursus is dat deelnemers:

• leren herkennen wanneer behandelaar/arts en/of patiënt (niet) mentaliseren
• meer expliciet leren stilstaan bij lichaamssignalen en innerlijke ervaringen van de patiënt en van zichzelf
• oefenen met openlijk communiceren over eigen lichamelijke en innerlijke ervaringen binnen het kader van het therapeutisch contact
• daarmee leren patiënten te helpen relatie te leggen tussen lichaamssignalen en innerlijke ervaringen
• leren middels patroonherkenning snel te kunnen bijsturen bij interactionele valkuilen
• oefenen met de toepassing van de methodiek op concrete casuïstiek.

De cursus omvat:
- Het bestuderen van literatuur
- Actieve aanwezigheid bij de bijeenkomst
- Tijdens de bijeenkomst actief deelnemen aan groepsoefeningen en rollenspellen