Vaak krijgt de geestelijke (on)gezondheid binnen de duikgeneeskundige keuringen weinig aandacht. Enerzijds omdat er veel onbekendheid bij de keurende arts is, anderzijds omdat het vaak een lastig gebied is om tijdens een keuring te onderzoeken.  Binnen de duikgeneeskunde was er, bij marine trainingsselectie, op het gebied van geestelijke gezondheid aandacht voor persoonlijkheidsprofielen welke aandacht de laatste 15 jaar meer verschoven is naar persoonlijkheidsvariabelen (kenmerken) en gedrag (Ch. H van Wijk S.A. Diving and Hyperbaric Medicine dec 2017). Blijvende aandacht is er voor ‘trait anxiety’ (neiging tot spanning of bezorgdheid) of ‘panic proneness’ (neiging tot paniek). Welke rol spanning/ angst en paniek speelt is moeilijker te beoordelen daar een criterium is dat er een getuige moet zijn die de stress ziet bij de ander onder water en er over rapporteert. Zoals de recent overleden Australische duikmedisch expert Carl Edmonds zei ‘Panic is a psychological respons to stress and is probably the most common single cause of death in scuba diving’. Verder komt er langzamerhand iets meer informatie beschikbaar over sportduikers en geestelijke gezondheidsonderwerpen als depressie en angststoornissen en medicatie.

Voor de sportduikkeuring wordt het ingewikkeld als spanning en paniek zich niet als een angst of paniekstoornis, maar op een andere manier manifesteert zoals de veelgehoorde klacht van benauwdheid die regelmatig aan longartsen gepresenteerd wordt. Of als hartkloppingen, cardiale klachten, welke voor het duiken ook nader geëvalueerd zullen worden. Natuurlijk doen middelenmisbruik in de vorm van nicotine roken en alcohol drinken geen goed aan deze zaken.

• Deze cursus heeft tot doel de kennis van de duikerarts te vergroten op het gebied van mentale gezondheid in het algemeen en die van de duiker in het bijzonder.
• De duikerarts wordt verondersteld na deze cursus beter in staat te zijn tijdens een preventief duikmedisch onderzoek problemen m.b.t. de geestelijk ongezondheid te kunnen waarnemen.
• De duikerarts moet aan de hand van de mentale status, tijdens een preventief duikmedisch onderzoek kunnen inschatten of er problemen kunnen optreden tijdens duiken en daarmee de duikveiligheid in gevaar kunnen brengen.
• De duikerarts wordt verondersteld na deze cursus beter in staat te zijn de diverse omstandigheden die kunnen optreden tijdens duiken te kunnen beoordelen op hun mogelijke effecten op de mentale situatie van de duiker en daarmee op de duikveiligheid.
• De duikerarts neemt kennis van de effecten die het duiken op (psycho)farmaca heeft en de effecten die deze medicatie op de duikveiligheid heeft.
• De cursus eveneens tot doel dat de duikerarts bestaande richtlijnen kan toepassen en eventueel beargumenteerd daarvan kan afwijken.
• De duikerarts moet na het volgen van deze cursus beter in staat zijn duiker te adviseren en/of te keuren op het gebied het de geestelijke gezondheid, de medicatie die hier invloed op heeft en de conditie van de duiker.
• De duikerarts wordt getraind met het omgaan van een duiker in paniek zodat hij in staat is om hier ook handelend te kunnen optreden dan wel gerichte adviezen hierover te geven.