Dankzij stadering middels MRI-beelden, het toepassen van neoadjuvante (chemo)radiatie ((C)RT) op indicatie en de introductie van de totale mesorectale excisie (TME) techniek, is de locoregionale controle van het rectumcarcinoom aanzienlijk verbeterd (1-3). Recente studies hebben aangetoond dat een subgroep van patiënten met een laaggelegen rectumtumor én vergrote laterale lymfeklieren (LLNs) van ≥7 mm een hoog 5-jaars risico hadden op een lateraal lokaal recidief (LLR) van 19.5%, ondanks neoadjuvante therapie (5, 6). Wanneer deze LLNs na (C)RT onvoldoende respons hadden, was het risico op LLR zelfs 52% (7). Wanneer een laterale lymfeklier dissectie (LLND) werd uitgevoerd bij vergrote LLNs, daalde het risico op een LLR naar 5.7%. 16% van de patiënten tenminste één vergrote laterale lymfeklieren van 7 mm of groter. Echter, in de dagelijkse praktijk zijn deze criteria met betrekking tot LLNs nog relatief onbekend en worden ze vaak niet benoemd in het MDO. Daarnaast varieert ook de behandeling van vergrote LLNs; ze worden niet altijd geïncludeerd in de radiotherapie bestralingsvelden en de chirurgische procedure hiervoor is niet gestandaardiseerd.
Gezien de ernstige gevolgen die terugkeer van het rectumcarcinoom met zich meebrengt, is het van belang dit zoveel mogelijk te voorkomen. Bewustwording van dit probleem en een eenduidige behandeling ontbreken. Een belangrijk onderdeel hiervan is te zorgen dat verdachte laterale lymfeklieren altijd binnen de bestralingsvelden liggen en goed neoadjuvant behandeld worden. Binnenkort gaat de Snapshot rectumcarcinoom 2016 studie van start in Nederland. Dit is een landelijk retrospectief onderzoek van alle patiënten die in 2016 geopereerd zijn wegens een primair rectumcarcinoom. Radiologen en radiotherapeuten zullen de MRI-beelden en bestralingsvelden opnieuw gaan beoordelen voor de patiënten met een distaal cT3/T4 rectumcarcinoom op aanwezigheid van vergrote LLNs. Door middel van deze studie kan de aanwezigheid van LLNs en de landelijke variatie in de diagnostiek en behandeling hiervan onderzocht worden. Het is dus voor deze studie erg belangrijk dat de LLNs uniform worden beoordeeld door de radiotherapeuten. Er zijn bijvoorbeeld verschillen tussen het ‘iliaca interna’ en het ‘obturator' compartiment en is het van belang deze goed te kunnen onderscheiden. Ook worden verschillende definities aangehouden tussen de specialismes wat goede communicatie tijdens een MDO kan verstoren.
Training: 30 min: 10 casussen met geanonimiseerde MRI-beelden met een paar vragen vooraf aan training. Tijdens de meeting zullen deze worden besproken.
120 min: tijdens online meeting zal het beoordelen van LLNs worden uitgelegd samen met de nieuwste ontwikkelingen in het bestralingsprotocol voor laterale compartimenten. Inhoud: welkomstwoord 15 min, Achtergrond 30 min: belangrijke literatuur, criteria & verschillende richtlijnen en perspectieven, nieuwste ontwikkelingen bestralingsvelden. Laterale compartimenten: 30 min, Resultaten uitgangssituatie 15 min: bespreken discrepanties en valkuilen, eigen inbreng mogelijk uit de kliniek, Discussie: 30 min
Deze meeting (op 2 momenten) zal gegeven worden door prof. C. Marijnen, radiotherapeut van het NKI-AvL. Tijdens de training kan interactie plaatsvinden tussen de sprekers en de deelnemende radiotherapeuten. Op deze manier hoopt men kennis op te bouwen, bewustwording te vergroten en ruimte te geven voor radiotherapeuten om specifieke vragen of problemen te bediscussiëren.
Vragen & afsluiting: 30 min. 30 min: na afloop volgt opnieuw de 10 casussen om de opgedane kennis te toetsen.
Leerdoelen: in aanraking komen met de nieuwste ontwikkelingen en kennis over laterale lymfeklieren. Laterale lymfeklieren beoordelen volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Bewust worden van de valkuilen en de perspectieven tussen vakgebieden. Aspecten binnen reële casuïstiek te oefenen en zo hun nauwkeurigheid en consensus te verbeteren. Nauwkeurigheid van de Snapshot rectumcarcinoom 2016 verbeteren.
.