Inleiding; Dialectische Gedragstherapie (DGT)

DGT is een wetenschappelijk onderbouwde behandeling voor volwassenen en adolescenten die die een aanhoudend patroon van suïcidaal, zelfbeschadigend of emotioneel ontregeld gedrag laten zien, kaderend binnen een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) (McCauley, 2018; McMain, 2009; Storebo, 2020). Het is een multimodaal programma dat bestaat uit vier onderdelen. Elk onderdeel richt zicht op een specifieke zorgnood. Tijdens de individuele therapie onderzoeken patiënten en hun therapeuten hoe ze vaardige stappen kunnen zetten naar een levenswaard leven en wat er nodig is om de motivatie op peil te houden. In de vaardigheidstraining ligt de nadruk op vaardigheden aanleren in groep. Individuele therapeuten zijn ook tussen de sessies bereikbaar om patiënten te helpen om vaardigheden toe te passen op de momenten dat ze die het meest nodig hebben en om breuken in de samenwerking tijdig kort te sluiten. Het therapeutenconsultatieteam tenslotte, helpt individuele therapeuten en vaardigheidstrainers om zélf gemotiveerd en competent te blijven gedurende het gehele proces. Uit onderzoek blijkt dat DGT effectief blijft wanneer het programma wordt aangepast aan de mogelijkheden en beperkingen van de patiënten of setting (Swales, 2019). Vooral de DGT –vaardigheidstraining ontwikkelt zich tot een transdiagnostische interventie.

Opleidingstraject tot individueel therapeut of DGT-vaardigheidstrainer

Elke individuele therapeut of vaardigheidstrainer die ambieert om erkend te worden in als DGT-behandelaar doorloopt een ‘intensieve training Dialectische Gedragstherapie’. De intensieve training Dialectische Gedragstherapie (DGT) bestaat uit tien trainingsdagen en drie fasen. Tijdens de eerste week, die bestaat uit vijf bijeenkomsten van één dag, worden de competenties voor het uitvoeren van DGT en voor het zelfstandig opzetten van een DGT-programma ingeoefend. Qua werkvorm ligt de nadruk in deze week op presentatie, demonstratie en rollenspel. Na deze week krijgen de teams ongeveer een half jaar om wat ze geleerd en geoefend hebben in de praktijk toe te passen. Om dit proces te faciliteren worden er opdrachten en good practices meegegeven. Tijdens de tweede week krijgen deelnemers de kans om te presenteren waar ze op dat moment staan in het implementatieproces. De focus van deze week is evalueren, doelen scherpstellen, en zoveel mogelijk stappen zetten in de richting van die doelen. Daarnaast worden de competenties van week één herhaald, waarbij minder ingezet wordt op didactiek, en meer op verdiepende discussies, zelf oefenen en feedback vragen. In Nederland en België wordt DGT meestal geïmplementeerd in multidisciplinaire teams, waarin verschillende basisdisciplines en –opleidingen vertegenwoordigd zijn. Om deel te nemen aan de intensieve training moeten de deelnemers wel basiskennis cognitieve gedragstherapie (CGT) kunnen aantonen.

Plek van het schakelaanbod in het opleidingstraject tot individueel therapeut of DGT-vaardigheidstrainer

Het schakelaanbod is ontwikkeld voor eenieder die enkel de eerste week van de intensieve training Dialectische Gedragstherapie heeft gevolgd en graag de tweede week van de intensieve training Dialectische Gedragstherapie zou willen volgen, maar hier nog niet de kans voor heeft gehad. Dit gebeurt wanneer 1) een deelnemer zelf stopte tussen week 1 en week 2 (doorgaans is er dan sprake van overmacht) of 2) de eerste vijf dagen van de intensieve training (“week 1”) als aparte module hebben doorlopen, bijvoorbeeld als deel van hun opleiding tot klinisch psycholoog of psychotherapeut.

Schakelaanbod

Het schakelaanbod start met een ‘schakeldag’ (vandaar de naam) waarin herhaling, verdieping en het oriënteren op de voorbereidingen voor de tweede week centraal staan. Aan de hand van de leerdoelen van week 1 van de intensieve training wordt tevens in kaart gebracht welke kennis/attitude/vaardigheden aanwezig zijn, welke afwezig zijn en welke aanwezig zijn mits wat opfrissing. Na deze dag is het aanbod identiek aan het verdere verloopt van de intensieve DGT-training: +- een half jaar om te implementeren wat getraind werd, gevolgd door een tweede week van vijf bijeenkomsten.