Inleiding

Mindfulness-based cognitieve therapie (MBCT) is inmiddels uitgegroeid tot een veel toegepaste methode in de geestelijke gezondheidszorg. Sinds de eerste ontwikkelingen van de mindfulness-based technieken door grondlegger Jon Kabat-Zinn in 1979, waarbij vooral de nadruk lag op het omgaan met (fysieke) stress, is de methode verder ontwikkeld door Segal, Williams en Teasdale. Zij voegden een cognitief component aan de training toe, met als doel het terugdringen van recidive bij depressie. Deze nieuwe vorm van mindfulness training bleek bijzonder geschikt te zijn als terugvalpreventie voor recidiverende depressies. Door de jaren heen is de methode ook geschikt gebleken bij een tal van psychische klachten, zoals spanningsklachten, somberheid en angstklachten.

Er wordt wel gezegd dat MBCT valt onder de derde generatie cognitieve gedragstherapie. In plaats van gericht te werken aan verandering van bepaalde klachten (zoals bij de tweede generatie cognitieve gedragstherapie), ligt bij mindfulness de nadruk op het verandering van de relatie tot de klachten. De klacht die er is (en elke ervaring in het algemeen) wordt op een nieuwe manier (niet-oordelend, onderzoekend, met aandacht) onderzocht. Dit vraagt niet alleen om een nieuwe benaderingswijze van de cliënt, maar ook van de therapeut. In deze opleiding zal de kant van de therapeut centraal staan. Wat is MBCT? Wat is mindfulness? Hoe is het om een mindfulness-oefening te doen? Hoe pas ik de methode toe binnen mijn behandelingen? Wat is mindfulness-based inquiry?

Het doel van de opleiding is om therapeuten te voorzien van theoretische kennis en vaardigheden binnen het gebied van MBCT. Er is aandacht voor de theoretische achtergrond, nieuwste ontwikkelingen, de plaats van de MBCT binnen de gedragstherapie, voor het zelf ervaren van mindfulness en voor het toepassen van MBCT als therapeut in een individuele therapie.

Uitgangspunt

De vervolgopleiding MBCT helpt om naast de cognitieve theorie zoals aangeleerd in de basisopleiding ook zicht te krijgen hoe cliënten zich verhouden tot hun negatieve cognities. Mindfulness is onderdeel van ACT en andere derde-generatie gedragstherapieën en hiermee wordt ook een koppeling gemaakt. Het MBCT programma zoals in deze cursus wordt behandeld middels het programma van Williams, Teasdale en Segal, wordt ingezet als terugvalpreventie bij chronische en recidiverende depressieve klachten en is bij deze groep het best onderzocht. Ook heeft MBCT een plek binnen de leertherapie in het VGCt-traject en koerst deze opleiding op de theoretische onderbouwing en wetenschappelijke evidentie en de leertherapie meer op het zelf ondergaan van MBCT. Binnen de opleiding is zelf de oefeningen doen, naast het leren geven ervan essentieel voor een goed begrip van het inhoud. De deelnemer oefent tussen de opleidingsdagen door dan ook met de oefeningen zoals deze worden aangeleerd tijdens de lesdagen.

Leerdoelen

Na afloop van de opleiding:

1. heeft de deelnemer inzicht en basisvaardigheid in de MBCT;
2. kan de deelnemer MBCT toepassen in de eigen praktijk in groepsvorm en individueel;
3. kan de deelnemer uitleggen wat aandachtgerichte cognitieve therapie inhoudt;
4. kan de deelnemer mindful inquiry toepassen;
5. kan de deelnemer het protocol van MBCT volgen en de verschillende onderdelen uitvoeren;
6. kan de deelnemer uitleggen wat er op neurobiologisch, psychologisch en gedragsmatig niveau verandert door de MBCT;
7. kan de deelnemer de leergeschiedenis van de cliënt betrekken in de MBCT;
8. heeft de deelnemer zicht op de wetenschappelijke stand van zaken rondom MBCT;
9. kan de deelnemer op grond van diagnostiek en indicatiestelling een uitspraak doen over het wel of niet toepassen van MBCT;
10. kan de deelnemer Mindfulness toepassen in de werkrelatie.