Bij cliënten met een licht verstandelijke beperking (LVB) is het vaak erg moeilijk te onderscheiden waar sociaal niet-aangepast, niet op de ander afgestemd gedrag vandaan komt. De gevolgen van een verstandelijke beperking en de gevolgen van tekorten in de sociale en emotionele ontwikkeling kunnen een forse overlap vertonen met de kenmerken van een persoonlijkheidsstoornis. Maar al te vaak is in de beschrijvende diagnostiek ook al een persoonlijkheidsstoornis als classificatie opgenomen.

Wanneer iemand met een LVB gedragskenmerken van een persoonlijkheidsstoornis vertoont, lopen veel diagnostici vast omdat er nog erg weinig bekend is over deze dubbele diagnose, over het onderscheid tussen 'tekort' en 'stoornis'. Er is nauwelijks wetenschappelijk onderzoek naar gedaan en de gebruikelijke theoretische kaders over persoonlijkheidsstoornissen schieten tekort. Daarbij zijn de diagnostische instrumenten niet geschikt voor afname bij mensen met een beperkt begripsvermogen.

Ook op het gebied van behandeling zijn er weinig wetenschappelijk en effectief bewezen interventies specifiek voor cliënten met een LVB en persoonlijkheidsproblemen. Toch kunnen mensen met LVB profijt hebben van de gebruikelijke behandelmethoden. Voorwaarde is dan wel dat bestaande interventies afgestemd worden op de leerstijl die samenhangt met de LVB. Behandelvormen moeten aangepast worden aan de mogelijkheden, behoeften en beperkingen van mensen met LVB.

Wat leer je?

Je leert vanuit verschillende perspectieven te kijken en krijgt handvatten voor een systematisch diagnostisch onderzoek, indicatiestelling en therapeutische behandeling vanuit diverse therapievormen zoals schematherapie, cognitieve gedragstherapie en cliënt-centered psychotherapie.

Meer specifieke doelen m.b.t. diagnostiek
Vanuit een meer ontwikkelingspsychologisch georiënteerd model inzicht geven in:

• de verhouding tussen een beperkte persoonlijkheidsontwikkeling (vanuit het handicapmodel) en gestoorde persoonlijkheidsontwikkeling (= differentiaaldiagnostische overwegingen)
• onderzoeksmethodische overwegingen en mogelijkheden
• de valkuilen in de diagnostiek van psychopathie

Meer specifiek doel m.b.t. indicatiestelling:

• handvatten krijgen in de onderbouwing voor een indicatie voor therapie; welke behandeling, in welke opbouw, met welke behandeldoelen
• Meer specifieke doelen m.b.t. behandelen

Je leert vanuit een ontwikkelingsgericht perspectief qua behandeling af te stemmen op mensen met een LVB en persoonlijkheidsproblematiek. Het gaat hierbij om afstemming op specifieke cognitieve, sociale, emotionele en persoonlijkheidskenmerken, passend bij de ontwikkelingsleeftijd.

Je krijgt zicht op hoe je als behandelaar creatief kunt insteken bij de cliënt middels diverse therapeutische interventies passend bij de kalenderleeftijd en tegelijkertijd bij de ontwikkelingsleeftijd.