Mensen met een verstandelijke beperking hebben behoefte aan sensitieve mensen die voor hen zorgen en hen begeleiden, omdat zij zich meestal niet goed verbaal kunnen uiten. Dit geldt in het bijzonder voor mensen met EMB, ZEVMB of een ernstige tot matige verstandelijke beperking. Nog veel meer dan bij mensen zonder een verstandelijke beperking verloopt de communicatie via bewuste en onbewuste signalen van het lichaam.

Haptonomie heeft als uitgangspunt ons lichaam. Hiermee laten we zien wie we zijn en hoe we ons voelen. Dit is voelbaar voor de ander, net zoals het ook zichtbaar en hoorbaar is, via ons lijf en onze handen. Haptonomie maakt je bewust van jezelf, de ander en de omgeving en de onderlinge wisselwerking. Het is niets nieuws, maar het voegt wel wat toe. Want haptonomie gaat vooral over voelen en contact. Iets wat we allemaal kunnen, maar waar we ons meestal niet zo bewust van zijn.

We beseffen vaak niet hoeveel invloed we zelf, via onze lichaamssignalen, hebben op het gedrag en welbevinden van de cliënt. Immers, het grootste deel van alle communicatie is fysiek: we nemen ons lichaam voortdurend met ons mee en beïnvloeden gewild of ongewild de ander continu met onze aanwezigheid.

Door bewuster naar ons eigen lijf te luisteren kunnen we beter voelen en begrijpen wat er gebeurt in het contact met de ander en kunnen we daar adequater op reageren. Hierdoor voelen zowel de cliënten als wij ons gezien en ontstaat er meer wederkerigheid, meer plezier in het contact met elkaar.

De studiedag begint met een korte uitleg –aan de hand van een casus- over haptonomie, haptotherapie en inzet van het team rond de cliënt. Daarna gaan we vooral praktisch aan de slag. We doen oefeningen om zelf te ervaren hoe begrippen als ruimte, naderen, doorvoelen en uitnodigen voelbaar zijn. En wat er via je handen voelbaar is, hoe je via je handen en aanraken contact kunt maken en dat echt contact de zorg lichter en leuker maakt.

De volgende onderwerpen komen tijdens de studiedag aan bod:

1. Contact

2. Aspecten van de tast (ruimte, doorvoelen, naderen, uitnodigen, openen/sluiten)

3. Aanraken