Inleiding
Door de mondigheid van familie en mantelzorgers worden de zorgmedewerkers van de Esdoorn geconfronteerd met vormen van complex gedrag. Het ging en gaat zowel om verbale als fysieke uitingen. Zorgmedewerkers weten niet altijd direct raad met dit gedrag en het is niet altijd eenvoudig om op een adequate wijze te reageren. De heftigheid van dit gedrag maakt medewerkers onzeker en angstig. Maar om welk gedrag gaat het hier? En voor wie is het een probleem of wordt het als problematisch ervaren en waarom? Om de zorgmedewerkers hierin te ondersteunen en hen sterker / zekerder te maken wordt het trainingstraject ’omgaan met complex gedrag van familie en mantelzorgers’ ontwikkeld en uitgevoerd.

Interactie
Zorg verlenen en zorg ontvangen is een proces waarbij mensen op elkaar reageren. De zorgmedewerker reageert niet alleen, maar roept zelf ook reacties op. De medewerker moet dus niet alleen het gedrag van de ander observeren, maar ook naar zijn of haar eigen gedrag kijken: op welke manier draagt de verzorgende wellicht bij tot dat als problematisch ervaren gedrag. Door houding en opstelling te veranderen, is de zorgmedewerker in heel veel gevallen in staat om het gedrag van de familie en mantelzorgers te beïnvloeden. Daarom is het goed dat de zorgmedewerker (ook) de blik op zichzelf richt. Hoe gedraagt hij/zij zich en op welke manier gaat hij/zij met de familie en mantelzorgers om. Een andere relevant aspect is de omgeving waarbinnen de familie en mantelzorgers  zich bewegen en de zorgmedewerkers ‘acteert’. Wat zijn die omgevingsfactoren en hoe zijn die beïnvloedbaar?

Doelstelling

• De cursist is zich bewust van de mogelijke effecten van het  eigen gedrag op het gedrag van de familie en mantelzorgers.
• De cursist heeft inzicht in het ontstaan van en de achtergronden van agressie.
• De cursist oefent met gesprekstechnieken om te de-escaleren.
• De cursist oefent weerbaarheidstechnieken zoals stevig staan, begrenzen.
• Na afloop van de training heeft de deelnemer handvatten die ondersteunend zijn om in gesprek te gaan met de familie en mantelzorger.

Inhoud
De invloed van het verblijf op een verpleegafdeling en het gedrag van familie en mantelzorger.

Specifiek

De invloed van het verblijf op een verpleegafdeling en het gedrag van familie en mantelzorger:

• Reflectie: de rol van het eigen gedrag bij het ontstaan en beïnvloeden van gedragsproblemen.

• Wat ‘doet’ agressie met mij (effecten van agressief gedrag), waar liggen mijn ‘persoonlijke’ grenzen en wat is mijn natuurlijke reactie op agressie, wat is mijn agressie.
• Territoriumleer. Professionele afstand en nabijheid
• Onderhandelen en onderhandeling stijlen
• Hoe kan ik het beste omgaan met agressief gedrag? Basisprincipes voor de omgang met agressief gedrag. Wat vooral niet doen en wat wel?
• Omgangsadviezen/richtlijnen voor de omgang.
• Nee is Nee!
• Als team één lijn trekken.
• Opvang door en van collega’s, elkaar ondersteunen: hoe doe je dat?

Werkvormen: leren door te doen

De training is praktijkgericht en interactief. Er wordt gewerkt met verschillende werkvormen, zoals:

• Informatieoverdracht en vaardigheidsoefeningen

• Leren door te doen: aan de hand van praktijkoefeningen en naspeelsituaties wordt geoefend, met een acteur in het omgaan met mondig / complex gedrag.

In de training komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Roos van leary.                                                                       
• Mantelzorg                                                                            
• Grenzen aangeven – hoe kom je op voor jezelf?
• Agressief en Assertief
• Omgaan met conflicten
• Reflectie en leren
• De functie van assertiviteit.
• Hoge status en lage status
• Feedback geven en ontvangen
• Omgaan met kritiek van familie en mantelzorgers.