Achtergrond

Een op de drie Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Dat betekent dat zij moeite hebben met het vinden, begrijpen en toepassen van informatie over gezondheid. Een deel van deze groep is laaggeletterd. Het is belangrijk dat zorgverleners deze mensen herkennen en hun communicatie, informatiemateriaal en begeleiding zo aanpassen dat die beter aansluit bij de patiënt of cliënt.

Van de mensen in Nederland van 16 jaar en ouder is 2,5 miljoen mensen laaggeletterd. Laaggeletterdheid komt meer voor onder laagopgeleiden, ouderen en migranten. Iets meer dan de helft van de laaggeletterden is autochtoon Nederlander; één op de drie heeft een niet-westerse migratieachtergrond.

Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden kan gevolgen hebben voor het juiste medicijngebruik of de therapietrouw. Er wordt door deze groep ook minder vaak gebruik gemaakt van preventieve screening voor ziekten. Diagnoses voor ziekten worden vaker in een later stadium vastgesteld. Er is voor diverse ziekten een hogere prevalentie vastgesteld. Door de beperkte gezondheidsvaardigheden en de beheersing van het Nederlands zijn zij minder goed in staat tot zelfmanagement.

Wanneer zorgverleners, waaronder apotheekmedewerkers, zich bewust zijn van en kennis verwerven over de invloed van lage scholing op de basisvaardigheden, leerstijl en het abstractieniveau van patiënten, en zij de vaardigheden ontwikkelen om de communicatie aan te passen aan het niveau van de patiënt, kan het medicijngebruik en de therapietrouw van deze patiënten verbeteren. Tevens leidt het ertoe dat zij zelf de communicatie met laaggeletterden als minder complex en tijdrovend ervaren.

Opzet

De training wordt verzorgd door een ervaren trainer, met een achtergrond in de zorg. Er wordt samengewerkt met een trainingsacteur.

In de trainingen worden interactieve werkvormen gebruikt en staan eigen praktijkvoorbeelden centraal. De training is gericht op het verwerven van kennis, van bewustwording en oefenen van vaardigheden. Diverse beroepsdisciplines kunnen hieraan deelnemen.

Leerdoelen

Na afloop hebben de deelnemers meer kennis van:

• de begrippen laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden
• het grote aantal laaggeletterden in Nederland
• de gevolgen van beperkte gezondheidsvaardigheden op gezondheid, medicijngebruik en therapietrouw

Na afloop hebben de deelnemers vaardigheden opgedaan op het gebied van:

• het herkennen van laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden
• bespreekbaar maken van laaggeletterdheid bij patiënten in de apotheek
• eenvoudig communiceren
• de terugvraagmethode

Na afloop hebben de deelnemers concrete plannen en teamafspraken gemaakt om daadwerkelijk in de praktijk het geleerde toe te passen.