ACT (acceptance and commitment therapie)  is één van de nieuwe, veelbelovende derde generatie gedragstherapieën, die mensen helpt om met meer veerkracht in het leven te staan. Act is geworteld in de wetenschapsfilosofische stroming van het contextualisme die stelt dat gedrag alleen begrepen kan worden vanuit de huidige en historische context waarin het plaatsvindt. Met name daarom is ACT ook geschikt binnen de Arbeids- en organisatiepsychologie. Omdat ACT een gedragstherapie is, is het belangrijk dat deelnemers oefenen met het nieuwe gedrag in de eigen context.  De context van de werkzaamheden maar ook het open staan voor leren en opleiden, is zeer geschikt om met het nieuwe gedrag te oefenen. Veel problemen komen voort uit problematiek binnen arbeid en organisatie, en het aantal mensen die problemen heeft binnen het arbeidsproces (of de balans tussen werk en privé) lijkt alleen nog maar toe te nemen. ACT kan ingezet worden als tool voor een individuele cliënt, maar lijkt ook veelbelovend als instrument binnen groepstrainingen. Daarnaast zijn er sowieso bewezen factoren die het aanleren van nieuw gedrag, wanneer dat wordt gedeeld en geoefend in groepsverband.

Voor groepsbehandeling gelden een aantal  algemene factoren die bijdragen aan het resultaat van behandeling, zoals herkenning, hoop, cohesie en sociaal leren. Van de behandelfactoren voor groepen en groepsprocessen is cohesie het meest onderzocht (o.a. Burlingame e.a. 2011 (in Bekker (2016)). Cohesie wordt gezien als de motor achter verschillende behandelfactoren. Naast het inhoudelijk aspect van de ACT, staan werkzame elementen van de groepsdynamica centraal in deze training. Denk dan aan cohesie, groepsontwikkeling en sociaal leren. De praktijkrichtlijnen voor groepsdynamica van de NVGP worden als richtlijn genomen.

De ACT training voor groepen  is heel goed bruikbaar binnen teamcoaching, interne opleidingen en organisatieontwikkeling waarbij de interactie tussen medewerkers centraal staat. Tevens is het een mooie aanvulling op de persoonlijke ontwikkeling van de deelnemers aan de training en daaruit volgende vertaalslag naar de te trainen/begeleiden medewerkers. ACT is geen kunstje, maar een aanpak die mensen echt meer veerkracht geeft. Naast het leren inzetten van specifieke groepsopdrachten vanuit ACT, worden enkele basiselementen vanuit groepsdynamica besproken en toegepast.

De training:

De training kenmerkt zich door kennisoverdracht en persoonlijke begeleiding. Er wordt gewerkt met materiaal dat door deelnemers wordt ingebracht. De trainer relateert dit aan de kennisbronnen, legt uit en demonstreert. De  deelnemers ondergaan zelf ook oefeningen vanuit ACT, onder begeleiding van de trainer maar oefenen ook zelf met het inzetten van elementen uit ACT met de groep en elkaar. Hierdoor ervaren de deelnemers zelf de oefeningen en zien zij welke effecten de oefeningen hebben op henzelf en de medecursisten. De groepsdynamiek wordt meegenomen in de oefeningen en toegelicht aan de hand van sociaal psychologische theorieën.  

De training kan ook worden gevolgd na de basis ACT basistraining. De focus ligt namelijk op de oefening uit ACT die speciaal geschikt zijn voor groepen, Wanneer de basis ACT training is gevolgd zal er herkenning zijn van de begrippen. Nieuw is de focus op groepsdynamica en het effect van de groepsdynamiek bij de groepsoefeningen. De cursus kan ook worden gevolgd zonder de ACT basistraining hebben gevolgd.

De training bestaat uit het bestuderen van literatuur (ongeveer 3 uur)

2 bijeenkomsten van 3 uur

De training wordt i.p. in 1 dag gegeven maar kan mogelijk ook in 2 dagdelen a 3 uur worden gegeven (bijv. in de avonduren).

Opbouw 

Dagdeel 1 – Kennismaken met ACT, informatie over creatieve hulpeloosheid en bereidheid en hoe deze groepsbreed in te zetten. De ACT-zuil Defusie wordt uitgelegd en in groepsverband geoefend. Er wordt ingezoomd op de werkzaamheid van cohesie in het groepsproces. Het dagdeel wordt afgesloten met de rol van mindfulness binnen ACT. Vanuit de groepsdynamica staan we stil bij de controle die trainer en groepsleden hebben op het groepsproces, zoomen we in op weerstand en focussen op de controlefase in de groepsontwikkeling

Dagdeel 2 – Het zelf als zuil binnen ACT wordt besproken. Welke oefeningen kunnen groepsbreed worden ingezet ten dienste van het zelf. De vertaalslag wordt gemaakt met hoe goed de deelnemer voor zichzelf zorgt en dit uitstraalt op zijn cliënten. Zijn er thema’s binnen de groepsdynamica die meer aandacht behoeven bijvoorbeeld rollen in de groep. Denk daarnaast bijvoorbeeld aan invloed uitoefenen en het optreden van subgroepen. Het zoeken en vinden van waarden zijn onmisbaar binnen ACT. Deelnemers gaan op zoek naar eigen waarden en oefenen met tools die helpen om cliënten de waarden te laten vinden. Zijn er ook groepswaarden die in het werk samen worden gedeeld en beleefd?    In het groepsproces focussen we op wat er leeft in de groep als het gaat om waarden in de trainingsgroep. Mogelijk zijn de groepsleden meer verbonden met elkaar en is de affectiefase ingetreden? Hoe nemen we afscheid van elkaar. Hoe kun je je cliënten daar op voorbereiden? Hoe blijft ACT in je leven, en hoe kun je zorgen dat de deelnemers niet weer in oude patronen terecht komen?

Doelen

Aan het eind van deze training:

-        kunnen de deelnemers een korte uitleg van de zes zuilen van ACT geven

-        kunnen de deelnemers minimaal 2 oefeningen uitvoeren die aansluit bij elk van de zes zuilen van ACT

-        kunnen de deelnemers eigen ervaringen bespreken met een mededeelnemer waarin zichtbaar wordt hoe zij

         de ACT oefeningen zelf hebben ervaren

-        kunnen de deelnemers elementen uit de groepsdynamica analyseren zoals groepsontwikkeling, groepscohesie           en rollen

De training is met name geschikt voor  voor arbeid & organisatiepsychologen, psychologen arbeid & gezondheid en psychologen uit andere werkvelden die professionals (of lerende professionals) opleiden en/of begeleiden in hun professionele, persoonlijke groei en/of samenwerkingsproblematiek. Ook is de ACT benaderingswijze geschikt bij (dreigende) uitval op het werk of binnen re-integratieprocessen. Ervaring met groepen is geen vereiste.