Training MDO’s en samenwerking staf BKZ

Mei 2019

Achtergrond, doel, en aanpassingen

Om goed te blijven samenwerken, zeker in deze tijd van toenemende complexiteit van onze

patiënten, moeten wij als staf goed met elkaar kunnen overleggen. Een model hiervoor is het MDO,

het multidisciplinair overleg. Het doel van een MDO is gezamenlijk te besluiten wat het beste is voor

de patiënt. Daarbij spelen twee dingen een rol: - discipline-overstijgende klinische dilemma’s

(medisch, organisatorisch), en – het proces zelf (visies, verwachtingen, belangen). Deze MDO training

legt de nadruk op het ontwikkelen en onderhouden van vaardigheden ten behoeve van het proces

zelf. Goede samenwerking heeft in onze staf draagvlak genoeg. Het uiteindelijke doel is de kwaliteit

van de patiëntenzorg verder verhogen.

In april 2018 werd dit plan besproken op de stafvergadering. Daarna werd een eerste groep

belangstellenden gevormd van 15 stafleden. In juni 2018 werd de eerste trainingsbijeenkomst

gehouden. Hierbij werd het plan van aanpak besproken en kon men hierop feedback geven en eigen

wensen benoemen. Als onderbouwing werd de Roos van Leary besproken. Het plan van aanpak was

dat de deelnemers, liefst per tweetal, werden geobserveerd in een MDO en dat daarna hierop in een

1 op 1 setting feedback werd gegeven.

Ondanks het enthousiasme werden er geen observaties gedaan en werden vervolgbijeenkomsten

onvoldoende bezocht. Er is geen onderzoek gedaan naar de oorzaken van deze stagnatie van het

proces. Wel zijn er een paar hypotheses te noemen. Een eerste mogelijkheid is dat deelnemers te

weinig persoonlijke winst verwachten, ten opzichte van de kortetermijn-belangen in de drukte van

alledag. Daarom hebben wij accreditatiepunten aangevraagd (competenties communicatie,

samenwerking en professionaliteit). Een tweede mogelijkheid is dat de andere aanwezigen bij het

MDO bezwaar hebben om geobserveerd te worden, om welke reden dan ook. Alleen het individuele

staflid wordt geobserveerd. Er wordt tijdens het MDO zelf geen feedback gegeven. Het MDO-proces

kan ongestoord plaatsvinden. Het doel is niet om de andere aanwezigen onderwerp van observatie

te laten zijn. De psychologen hebben een geheimhoudingsplicht en houden zich aan de regels van

vertrouwelijkheid. Het advies is om de aanwezigheid van de psycholoog tevoren wel te melden aan

de voorzitter, en de psycholoog bij de opening van het MDO wel kort te introduceren aan de

aanwezigen. Wat betreft de AIOS is dit niet nodig.

Dit MDO-trainingsproject wordt gesteund door de hoofden en het MT van het Beatrix

Kinderziekenhuis.

Observatie & evaluatie

-de psycholoog observeert verbaal en non-verbaal gedrag met de nadruk op het inbrengen van de

persoonlijke visie, eigen verwachtingen en eigen belangen door degene die geobserveerd wordt

de observaties worden besproken door de psycholoog met degene die geobserveerd wordt en er

worden sterke punten en verbeterpunten geformuleerd

-een en ander kan worden toegespitst op een specifieke rol wanneer degene die de geobserveerd

wordt een specifieke rol in het MDO heeft (inbrenger, geconsulteerde, voorzitter, notulist)

Programma opbouw

Voor beide groepsbijeenkomsten gelden de regels van vertrouwelijkheid. Beide bijeenkomsten

worden begeleid door een ervaren psycholoog. Een groep bevat maximaal 10 stafleden. In verband

met de accreditatie wordt voor de twee groepsbijeenkomsten en het individuele evaluatiegesprek

het systeem van een presentielijst met handtekening gebruikt.

Data eerste groepsbijeenkomst

Donderdag 29 aug 1230 – 1330 uur OF dinsdag 10 sept 1230 – 1330 uur

In de eerste bijeenkomst worden de vaardigheden ten behoeve van het MDO-proces op interactieve

wijze geïntroduceerd. Er wordt gestart met een ‘rondje’ persoonlijke doelen, verwachtingen,

wensen, en de eigen indruk van sterke en zwakke punten. Welke taal je kunt gebruiken om je eigen

visie, verwachtingen en belangen in een MDO te benoemen wordt uitgebreid besproken.

Met uitleg van de Roos van Leary (gedragstype-analyse) krijg je inzicht in (standaard) gedrag van

jezelf dat een bepaald gedrag van de ander oproept. Soms is de interactie daardoor suboptimaal. In

voorkomende gevallen kun je door een kleine aanpassing van je eigen gedrag de kwaliteit van het

MDO-proces positief beïnvloeden.

Er wordt een afspraak gemaakt wanneer een MDO plaatsvindt waarin je geobserveerd kunt worden.

Dit is meestal het geval bij vaste MDO’s. Neem je agenda dus mee. Als op jouw afdeling geen vaste

MDO’s zijn kun je ad hoc een afspraak maken. Uiteraard kun je je meer dan in één MDO laten

observeren. Vergeet in alle gevallen niet de voorzitter te verwittigen.

Je kunt met de observator na het MDO een afspraak maken voor een evaluatiegesprek.

Data tweede afsluitende groepsbijeenkomst

Donderdag 7 nov 1230 -1330 uur OF dinsdag 26 nov 1230-1330 uur

Bij de tweede trainingsbijeenkomst wordt begonnen met een ‘rondje’ hoe het je is vergaan, wat je

hebt geleerd, en waarover eventueel nog punten liggen. Zo kun je nog een keer de taal oefenen die

je hebt geleerd om bij een MDO jouw visie, verwachtingen, en wensen te benoemen. En iedereen

kan leren van elkaars ervaringen.

Accreditatie

Er worden 4 nascholingspunten aangevraagd bij het NVK. De punten worden toegekend na twee

bijeenkomsten, een MDO met observatie, en een individueel evaluatiegesprek. Aanwezigheid wordt

vastgelegd met een handtekeningenlijst.

Organisatie

Margriet van Stuijvenberg, Wineke Armbrust, Bart Rottier, en Aline Verhage (kinderartsen Beatrix

Kinderziekenhuis)

Dorothé Vessies en John Wiering (psychologen / observatoren, Wenckebach Instituut UMCG)

Literatuur

Nauta K. Multidisciplinaire samenwerking moet je leren. Medisch Contact 2018;8

Van der Kuip M. De Alles-arts – communicatie in complexe situaties, hoofdstuk 11 Herkenning en

management van een complexe klinische casus. Prelum 2018