Executieve functies zijn:
Superviserende processen over het eigen denken en gedrag om een doel te bereiken.
Door effectieve EF kunnen we:
Doelbewust handelen, een strategie ontwikkelen, op tijd met verschillende stappen beginnen en goed reageren op veranderingen en problemen terwijl we het einddoel in gedachten houden.
Bij kinderen zijn deze EF's (Executieve Functies) nog vol in ontwikkeling. Door verschillende problemen kunnen deze vaardigheden zich onvoldoende ontwikkeld hebben waardoor ze moeilijker of niet tot leren komen.
- ADHD/ADD
- Autisme
- Hoogbegaafdheid
- Ziekte of stress
- Ontwikkelingsstoornissen
- Psychiatrische stoornissen
- Persoonlijkheidskenmerk (één of enkele zwakke EF's.
Doel: Aan de hand van theorie en praktijk gaan we werken met 11 Executieve functies (Peg Dawson en Richard Guare en mijn eigen boek "Het kind aan het stuur") om de kwaliteit van het trainen van de logopedische vaardigheden door de cliënt op een positieve manier te beïnvloeden om eerder en tot een beter resultaat te komen.
We gaan het volgende herkennen en toepassen:
De 11 executieve functies:
- Doelgericht gedrag
- Taakinitiatie
- Volgehouden aandacht
- Werkgeheugen
- Time-management
- Organisatie
- Planning/ prioritisering
- Metacognitie
- (Respons)inhibitie
- Emotieregulatie
- Flexibiliteit
Verder besteden we aandacht aan onderliggende extra theorie over schema's, instructieroutines, aandacht en geheugen t.b.v. de executieve functies.
De stappen bij de EF's die we hierbij volgen zijn:
- Stimuleer de ontwikkeling
- Signaleer de problemen
- Analyseer de problemen
- Werk van buiten naar binnen
- Samenwerking leerkracht, logopedist (hulpverlener), ouders en kind
Toepasbaarheid in de praktijk:
We werken met vragenlijsten die de ouders thuis kunnen invullen. Leerkrachten vullen deze ook in. Deze kunnen ze zelf meteen scoren en een optelsom maken. Als logopedist maak je een interpretatieverslag (dat gaan we leren aan de hand van een format) van de vragenlijst. Dat is 15 minuten werk. Je stelt een of twee EF's als prioriteit om aan te werken. Vaak is het zo dat ze invloed op elkaar hebben. Een ontwikkelingsplan volgens format is noodzakelijk om met alle partijen duidelijke afspraken te maken. In de praktijk zal vooral de directe omgeving aan de slag moeten. We werken van buiten naar binnen. Dus eerst de omgeving aanpassen en dat kan het kind ook zelf aan de slag. Door anders naar het kind te kijken ben je nu in staat om het kind beter te begrijpen in zijn onmogelijkheid en jezelf beter aan te passen. Het kind kan nu stappen gaan maken omdat de frustratie (stress) vermindert.
Evaluatie Cursussen tot nu toe:
Globaal genomen wordt deze cursus enthousiast ontvangen en wordt de cursus zeer verhelderend en goed gevonden. De cursisten zijn blij dat ze meteen concreet aan de slag kunnen met de lesstof. Deze is erg goed bevonden. Inmiddels volgen niet alleen logopedisten mijn cursus maar ook leerkrachten, coaches en andere hulpverleners.
Zie voor literatuurlijst de bijlagen. Daarbij heb ik inmiddels 20 jaar ervaring op diverse gebieden waaronder natuurlijk logopedie.
Bij deze cursus horen huiswerkopdrachten die ik per cursist nakijk. Dat is veel werk maar het is gebleken dat het ook veel oplevert. De cursisten zijn er erg tevreden over en gaan na de cursus zelfverzekerd aan de slag met het geleerde.