In deze opleiding wordt de rol van de verpleegkundige bij het bevorderen van gezond gedrag behandeld. De verpleegkundige gaat zich bewegen in een maatschappij en zorgsector, waarin het denken in termen van zorg en ziekte verschuift naar denken in gedrag en gezondheid.

Leeruitkomsten + indicatoren

1. De professional benoemt de verschillende vormen van preventie (primaire, secundaire en tertiaire preventie) en laat zien hoe je deze vormen van preventie kan toepassen in de gezondheidszorg.
   1. Kan het begrip preventie omschrijven en de verschillende aangrijpingspunten van preventie benoemen. Aangrijpingspunten zijn: positieve gezondheid, primaire preventie, secundaire preventie en tertiaire preventie.
   2. Kan uitleggen wat het doel is van primaire preventie en voorbeelden geven hoe in het werk in het kader van primaire preventie aandacht geschonken wordt aan preventie voor zorgvragers en preventie voor de verpleegkundige zelf.
   3. Kan verwoorden wat secundaire en tertiaire preventie inhoudt en welke rol zelfmanagement daarin speelt.
2. De professional legt een verband tussen de determinanten van gezondheid volgens het Lalonde model, de gedragsmodellen (Health Belief Model, Model van Fishbein en Ajzden en het ASE model) en de wijze waarop je het gedrag van volwassen en kinderen kunt beïnvloeden.
   1. Kan omschrijven welke handelingen horen bij gezondheidsgedrag, volgens het BRAVO model (BRAVO = bewegen, roken, alcohol- en drugsgebruik, voeding, ontspanning).
   2. Kan de determinanten van gedrag beschrijven volgens het Lalonde model (leefstijl, endogene (biologische) factoren, fysieke omgeving, sociale omgeving en (gezondheids)zorg), model van Fishbein en Azjen (attitude t.a.v. gedrag, subjectieve norm, waargenomen gedragscontrole), ASE-model (attitude, sociale invloed en eigen-effectiviteit) en Health Belief Model (ervaren gezondheidsdreiging en gedragsevaluatie).
   3. Kan het proces van gedragsbeïnvloeding volgens het ASE-model en Health Belief Model benoemen.
   4. Kan de fasen van gedragsverandering benoemen volgens het health counseling-model (bewustwording, afweging/motivatie, besluitvorming, gedragsverandering, gedragsbehoud en preventie terugval) en het transtheoretisch of stages of change-model (precontemplatie, contemplatie, determinatie, actie, gedragsbehoud, terugval).
3. De professional beargumenteert de keuze voor een vorm van voorlichting gericht op gezondheidsgedrag op basis van een vergelijking van de verschillende vormen van gezondheidsvoorlichting.
   1. Kan de manieren van leefstijl- en gedragsbei¨nvloeding beschrijven; publieksvoorlichting, groepsvoorlichting en individuele voorlichting.
   2. Kan individuele en groepsgerichte voorlichtings-, gespreks- en begeleidingsmethoden en technieken; motiverende gespreksvoering en healthcounseling beschrijven.
4. De professional heeft inzicht in de rol van het individu, de rol van het sociale netwerk en de rol van de verpleegkundige bij het bevorderen van gezond gedrag en kan daarbij aangeven wat het verband is tussen preventie en het bevorderen van zelfmanagement.
   1. Kan de verschillende fasen (achterhalen, adviseren, afspreken, assisteren, arrangeren) in het versterken van zelfmanagement omschrijven.
   2. Kan omschrijven waarom een voorlichtingsvraag wel of niet wordt opgepakt (deskundigheid andere spelers in het netwerk, beschikbare budget, faciliteiten, andere programma’s, samenwerkingsmogelijkheden professioneel en doelgroep).
   3. Kan de rol van de verpleegkundige beschrijven in gezondheidsvoorlichting (signaleren van problemen en risico’s, bijdragen aan initiatief en onderbouwing programma, raadplegen en motiveren netwerk, bijdragen aan organiseren, organiseren programma, uitvoeren bestaand programma, attenderen).
5. De professional past de principes van gezondheidsvoorlichting toe door het opzetten van een voorlichtingsbijeenkomst voor een bestaande groep en het houden van een individueel gesprek volgens de methode motiverende gespreksvoering.
   1. Kan een voorlichtingsbijeenkomst opzetten (bepalen doelgroep, doel, boodschap, werkwijze, zender).
   2. Kan benoemen in welke situaties motiverende gespreksvoering niet wenselijk is (wanneer professional duidelijk doel of belang heeft, in acute situaties, bij redelijk taalvaardige cliënten die kunnen reflecteren en keuzes kunnen maken).
   3. Kan een gesprek voeren volgens motiverende gespreksvoering (relatie aangaan, focus aanbrengen, uitlokken, plannen).