Inleiding
Slaapproblemen bij kinderen komen erg vaak voor : ongeveer een kind op de drie krijgt er vroeg of laat mee te kampen.
Ook in onze praktijk zien we steeds meer kinderen die te maken hebben met moeilijk slapen.
Er is dus m.a.w. een grote noodzaak om deze patiëntjes en hun ouders adequaat en met de juiste informatie te kunnen helpen. 

Doelgroep 
In de cursus richten we ons naar kinderen vanaf de geboorte tot de leeftijd van 18 jaar. Het aanpakken van slaapproblemen is zeer specifiek volgens de leeftijd van het kind.  
De verschillende doelgroepen met hun specifieke aanpak zijn: 

• Baby’s : pasgeboren baby’s,  baby’s tot een leeftijd van 1 jaar.
• Peuters  vanaf 1 jaar tot ong. 2,5 jaar.
• Kleuters vanaf 2,5 jaar tot 6 jaar.

Kinderen lagere school :

• Vanaf 6 jaar tot 9 jaar
• Vanaf 9 jaar tot 12 jaar

Kinderen middelbare school : Pubers van 12 jaar tot 15 jaar

Adolescenten vanaf 15 jaar tot 18 jaar.

Omschrijving en leerdoelen :

Steeds meer zien we in de Kinesitherapie praktijk, en zeker in de praktijk van de Relaxatietherapeut, Baby’s en kinderen die te kampen hebben met slaapproblemen (insomnia).  De kinesitherapeut is hierbij de ideale persoon om kinderen en hun ouders met insomnia op te vangen, daar hij begrip heeft van ontspannings- en ademhalingstechnieken, technieken om innerlijke rust te verkrijgen, technieken om zijn gedachten en piekeren te leren beheren.  Daarnaast is hij ook de persoon die kennis heeft van relaxerende manuele technieken zoals ontspanningsmassages, fasciale technieken, specifiek drukpunttechnieken om spanningen te sederen, kortom...de kinesitherapeut is een geoefend therapeut om via palpatie en manueel onderzoek hypertonieën die vaak aan de basis liggen waarom iemand niet tot rust komt, adequaat aan te pakken en zo de patiënt naar een dieper ontspanningsniveau te brengen. Heel vaak liggen ook onderliggende fysieke problemen zoals hypertonie van het fasciaal stelsel mede aan de basis van het ontwikkelen va de slaapklachten.  Ook dan is de kinesitherapeut de geschikte persoon om deze patiënt adequaat te kunnen helpen beter tot rust te komen.

De therapeut gespecialiseerd in de psychosomatiek heeft daarbij specifieke bijscholing gevolgd in het implementeren van mentale technieken om de vaak zeer gespannen en angstige geest van de insomnia-patiënt adequaat te helpen tot rust te komen.

De slaapcursus is opgevat vanuit een grote noodzaak om kinderen met slaapproblemen een hand te reiken door hen inzicht te geven in hun verstoord slaappatroon en hen vaardigheden aan te reiken om geleidelijk een normaal slaappatroon te verkrijgen.

Leerdoelen :

• De kern van de opleiding ligt in het vermogen om op basis van de anamnese en symptomen en te kunnen kiezen voor advies, symptomatische of causale behandeling van slaapproblemen.
• Leren analyseren van de anamnestische gegevens en daaruit het kunnen opstellen van een therapeutische diagnose.
• Het voorgaande uitvoeren in samenspraak met andere medici en voorafgaande medische onderzoeken en adviezen.
• Leren opstellen van een behandelplan volgens de potentiële mogelijkheden van de patiënt naar advies, symptomatische of causale aanpak.
• Aanleren van de kinesitherapeutische  en psychosomatische vaardigheden bij de aanpak van insomniaklachten.
• Het begeleiden in het traject naar een adequatere slaap door het regelmatig evalueren en bijsturen.

Naar ziekenhuizen toe : 

In samenwerking met andere disciplines kan de kinesitherapeut adequaat bijdragen aan het verminderen van hypertonieën die heel vaak de patiënt verhinderen om tot rust en tot adequate slaap te komen.  Dit doet hij door gebruik te maken van zijn specifieke beroepseigen manuele technieken, alsook technieken uit de relaxatietherapie.

Idem kan de therapeut een ideale verlenging zijn van de slaaplabo’s die mensen onderzoeken met insomnia.  De therapeut leert de conclusies die het slaaplabo doorgeeft adequaat te vertalen en om te zetten in praktische therapeutische applicaties.

Ontspanningsoefeningen

De therapeut beschikt over een hele resem ontspanning- en ademhalingsoefeningen die de insomnia-patiënt adequaat kunnen helpen de overmatige spanningsgraad te dempen.  Deze zijn zowel fysisch als mentaal van aard.  Zo werken we met Schultz, Jacobsen, diafragmale ademhalingsoefeningen, …….

Psychomotoriek bij kinderen

Bij het behandel van kinderen met slaapproblemen kunnen specifiek psychomotorische vaardigheden een waardevolle bijdrage leveren aan het sneller verkrijgen van innerlijke rust die noodzakelijk is om tot een goede nachtrust te komen.

Tenslotte worden er heel wat thuisoefenprogramma’s en adviezen meegegeven aan de patiënt, zoals ook het invullen van een slaapdagboek en verscheidene oefeningen die hij/zij in samenwerking met de ouders zelf stipt dient uit te voeren.

Inhoud van de cursus: 
De cursus bestaat uit 4 dagen, waarbij theorie en inzicht afgewisseld wordt met praktische technieken en oefeningen,  variërend van  eenvoudige ontspanningsoefeningen, visualisatietraining, suggestopedie, ademhalings- en concentratieoefeningen. 
Vooral bij opgroeiende kinderen wordt vaak gewerkt vanuit de principes van Mindfulness, wat staat voor ‘aandachtstraining’. 
Qua manuele technieken wordt er gewerkt met technieken uit de kinesitherapie, ademhaling, psychomotoriek, ....

Programma

Algemeenheden over de slaap bij kinderen

De nacht als de spiegel van de dag.

De structuur van de slaap

Hoe lang moet een kind slapen?

Soorten slaapproblemen.

De invloed van het autonoom zenuwstelsel op de slaap.

Baby’s en peuters.

Voorkomen van slaapproblemen bij baby’s.

Mogelijke oorzaken van slaapproblemen

Wanneer spreken we over een huilbaby?

Aanpak van slaapproblemen bij baby’s.

Slaapproblemen bij peuters en kleuters (2,5 jaar tot 6 jaar)

Aanpak van slaapproblemen bij peuters en kleuters.

Belang van voeding.  Toepassen van kruiden.

Kinderen van lagere schoolleeftijd.

Slaapproblemen bij kinderen van 6 tot 9 jaar.

Hechting, veiligheid, geborgenheid…..of allerlei angsten.

Aanpak van slaapproblemen bij kinderen van 6 tot 9 jaar.

Slaapproblemen bij kinderen van 9 tot 12 jaar.

Probleem van overprikkeling.  Hoe val ik stil?

Aanpak van slaapproblemen bij kinderen van 9 tot 12 jaar.

Concentratieoefeningen brengen rust.

Belang van voeding. Toepassen van kruiden.

Pubers

Pubers van 12 tot 15 jaar.

Wie ben ik? Zelfwaarde? Tel ik wel mee?

Druk van school, thuis….angst om te falen.

Te veel te doen…..er is geen rust meer.

Behandeling van slaapproblemen bij jongeren.

Gebruik van suggesties en positieve affirmaties.

Adolescenten van 15 tot 18 jaar.

Invloed van (multi)media.

Verstoring van slaapritueel ….aankweken van slechte gewoontes.

Piekeren……Hoe krijg ik mijn gedachten tot rust?

De wereld van gevoelens.

Mindfulness : van steeds groter belang.

Invloed van voeding.