Tussen de 30 en 40 procent van alle gezonde, thuiswonende kinderen is onveilig gehecht. Deze kinderen ontwikkelen vaker gedrags- en emotionele problemen. Bij een deel van deze kinderen is er een relatie met (vroegkinderlijk) trauma.
Onderzoek laat zien dat er bij kinderen met een (licht) verstandelijke beperking aanzienlijk vaker sprake is van een minder veilige hechting en vroegkinderlijke chronische traumatisering. Dit vergroot de kans op psychiatrische problematiek in latere levensfasen.
Vanuit het kind kunnen informatieverwerkingsproblemen, visuele, auditieve en motorische belemmeringen van invloed zijn op de gehechtheidsontwikkeling. Kinderen die anders reageren vanuit hun beperkingen die soms nog niet geheel duidelijk of onderkend zijn, kunnen verwarring geven bij ouders. Dit gebeurt ook wanneer het kind niet of anders dan verwacht reageert op de sensitieve responsiviteit van de ouder. Door een normaal uiterlijk, worden deze kinderen vaak overschat. Doordat ondersteuning en bescherming van het kind vervolgens uitblijft, zal de hechting problematisch gaan verlopen.
Daarnaast is bij LVB kinderen vaker sprake van (multi) problematische gezinssituaties en ouders die zelf een verstandelijke beperking en/of een problematische gehechtheid hebben en verminderde opvoedingsvaardigheden. Bij deze groep kinderen komt vaker uithuisplaatsing en pleeggezinplaatsing voor.
Klachten uiten zich dikwijls in gedragsproblemen en de neiging bestaat vooral daarop de behandeling te richten. In deze cursus gaan we in op het herkennen van onveilige hechting en trauma en het daarop aanpassen van de begeleiding en behandeling.
Doelgroep
De cursus is bedoeld voor orthopedagogen en psychologen die werken binnen de hulpverlening en het onderwijs aan kinderen en jeugdigen met een Licht Verstandelijke Beperking. Tevens is deze cursus geschikt voor pedagogisch behandelaren/groepsleiding die werken binnen bijvoorbeeld orthopedagogische centra voor LVB. Deze cursus richt zich met name op kinderen in de basisschoolleeftijd.
Doelstelling
Na afloop van deze cursus heeft de deelnemer:
kennis over veilige en onveilige hechting en de relatie met mogelijk trauma en kan hij/zij signalen die wijzen op problematische gehechtheid en/of trauma herkennen bij de jeugdige met LVB;
zicht op risicofactoren (bij kind/ouder/context) samenhangend met de licht verstandelijke beperking (LVB), die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van trauma en problematische gehechtheid;
heeft de deelnemer zicht op de gevolgen van zowel veilige als problematische gehechtheid op het leren (cognitief) en op de sociaal-emotionele ontwikkeling en gedrag van de jeugdige met LVB;
is de deelnemer in staat om een begeleidingsplan op te stellen voor een jeugdige met LVB met aandacht voor traumasensitief opvoeden / problematische gehechtheid en concrete aandachtspunten op het gebied van de relatie/bejegening, bieden van structuur en voorspelbaarheid, aanpassing van omgeving en activiteiten, samenwerking met ouders;
heeft de deelnemer praktische handvaten voor de samenwerking met ouders;
een idee over hoe traumabehandeling bij kinderen er uit kan zien (waaronder EMDR) en hoe gewerkt kan worden aan het opbouwen van een veilige hechtingsrelatie.
inhoud
Deze tweedaagse cursus is speciaal bedoeld voor gedragswetenschappers en groepsbegeleiders (HBO) die werkzaam zijn binnen de hulpverlening en onderwijs aan kinderen met een Licht Verstandelijke Beperking in de basisschoolleeftijd. De cursus is gericht op het leren herkennen van problematische gehechtheid en trauma bij deze kinderen en het vormgeven van een passend hulpaanbod.
Middels praktische werkvormen wordt geoefend met signalering en opstellen van een begeleidingsplan met aandachtspunten op het gebied van de relatie/bejegening, bieden van structuur en voorspelbaarheid, aanpassing van omgeving en activiteiten, samenwerking met ouders
Werkwijze
Korte theoretische inleidingen worden ondersteund met video-illustraties en afgewisseld met praktische oefensituaties.
Van de cursisten wordt verwacht dat ze eigen casuïstiek inbrengen op papier en/of video en een zelfreflectieve houding.