Gezamenlijke lezing van drs. Ariëtte van Reekum, psychiater en psychoanalyticus en drs. Marcel G.J. Schmeets, psychiater, kinderpsychiater en psychoanalyticus met als titel 'Affective Neuroscience: Something New? Een andere kijk op psychopathologie.

Samenvatting:

Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw is er veel kennis beschikbaar gekomen over het functioneren van cognitieve aspecten van het brein, zoals daar zijn het geheugen, aandacht, en de zogenaamde executieve functies. Minder bekend is het baanbrekende werk van de psycholoog en neurobioloog Jaak Panksepp over de verwerking van affectieve processen in het brein. Hij vond een manier om wetenschappelijk onderzoek te doen naar de affecten van dieren. Hoewel dankzij hem er nu niet meer wordt getwijfeld aan het bestaan hiervan, is zijn grootste verdienste dat hij hiermee ook een model levert voor het affectief functioneren van de mens. Van hem is de term Affective Neuroscience, (Panksepp 1998), waarmee hij bedoelt de studie van de neurobiologie van affecten. Overigens niet te verwarren met het gebruik van deze term om de neurowetenschap aan te duiden van affectieve stoornissen. 

Zijn werk, dat voort borduurt op het Triune Brain van Paul MacLean uit de jaren zestig, biedt een werkmodel waarmee inzichtelijk gemaakt kan worden waar de affectieve processen hun oorsprong vinden, het primaire niveau, hoe affectieve processen nagenoeg alle gebeurtenissen in het leven kleuren en hoe deze op een hoger niveau onbewust opgeslagen worden in patronen, het secundaire niveau, en hoe deze worden bewerkt door cognitieve processen, het tertiaire niveau. Ook toont hij de onderlinge samenhang van de zeven verschillende systemen. Het is onze overtuiging dat de psychiatrie, waar bij  nagenoeg elke aandoening (verstoring van) affectieve processen aan de orde is, in de komende jaren niet om dit model heen kan.

Leerdoelen: op het einde van de workshop hebben de deelnemers kennis gemaakt met de huidige inzichten ten aanzien van de verwerking van affecten door het brein. De deelnemers kennen de zeven Affectieve SYSTEMEN die door het neurowetenschappelijke werk van Jaak Panksepp zijn geïdentificeerd, zijnde SEEKING, CARE, LUST en PLAY als positief subjectieve ervaringen, en FEAR, PANIC/GRIEF en RAGE als negatief subjectieve ervaringen. Zij begrijpen het zogenaamde ‘nested model’ en zijn in staat om de onderlinge afhankelijkheid van de systemen te evalueren.