De laatste decennia zijn er heel wat vernieuwende ideeën in het systemische werkveld binnen gesijpeld. De idee van de hulpverlener als expert die dé kennis in zich draagt, maakte plaats voor een meer samenwerkingsgericht, collaboratief perspectief. De hulpverlener krijgt daarbij de positie van een conversatiedeskundige, terwijl de cliënt expert blijft van zijn/haar leven. Maar hoe wordt je nu precies een conversatiedeskundige? Of breder: hoe ga je op een collaboratieve manier aan de slag met cliënten en cliëntsystemen (paren, gezinnen, teams, …) ?

Deze specialisatiecursus biedt - voortbouwend op de competenties (zie ook www. NVRG. nl) die verworven zijn tijdens de basiscursus - een intense training aan systeemtherapeuten die zich willen verdiepen in de praktijk van de collaboratieve systemische hulpverlening. Stap voor stap maken de deelnemers zich de theoretische kaders, concepten, principes en methodieken van de collaboratieve systemische benadering eigen. Vertrekkend van een nieuwsgierige basishouding leren deelnemers een niet wetende positie in te nemen ten opzichte van het leven en de problemen van cliënten, hun gezin en de vele netwerken waar ze deel van uitmaken. Niet- weten betekent daarbij niet dat je als therapeut niets kan/mag weten, het betekent wel dat deelnemers hun eigen weten steeds in vraag kunnen stellen en samen met cliënten op zoek kunnen gaan naar lokale verhalen die cliënten helpen om hun leven opnieuw betekenisvol te vormen. Respect, transparantie en gelijkwaardigheid staan daarbij centraal als belangrijke waarden in de hulpverleningsrelatie. Deze waarden zijn noodzakelijk om een relationele ethiek te ontwikkelen in relatie tot cliëntsystemen. Taal (zowel de verbale als de non-verbale, belichaamde taal)  vormt daarbij het belangrijkste gereedschap.

Taal wordt daarbij niet beschouwd als iets dat een werkelijkheid representeert (taal is geen weerspiegeling van iets dat is) maar eerder als iets dat mogelijke werkelijkheden of beter perspectieven genereert. “Language is not innocent”, leerde Wittgenstein ons lang geleden. Binnen de collaboratieve benadering wordt dan ook veel aandacht besteed aan de invloed van taal & dominante maatschappelijke discoursen en hun effecten op het leven van cliënten. Problemen worden daarbij gezien als talige constructen - dominante verhalen die nooit los beschouwd kunnen worden van maatschappelijke en relationele contexten. Binnen de opleiding wordt bijgevolg steeds stil gestaan bij de relationele en contextuele inbedding van problemen binnen zowel familiale, sociaal-maatschappelijke alsook culturele contexten.  Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de eigen ideeën en opvattingen van de cursisten over diverse systemen en specifieke problemen waarmee systemen kunnen worstelen. De eigen dominante ideeën, verhalen en betekenissen worden verkend en er wordt bekeken wat hun mogelijke impact is op het therapeutisch werk.

Op het einde van de opleiding hebben de deelnemers een degelijke kennis vergaard omtrent de collaboratieve, systemische benadering en zijn zij in staat om vanuit een collaboratieve basishouding procesmatig en weloverwogen probleemverhalen en hun verscheidenheid aan betekenissen samen met cliënten te onderzoeken en te kaderen binnen bredere contexten. Manieren om nieuwe verhalen en betekenissen bij deze verschillende systemen te openen, te implementeren en te verstevigen zijn ingeoefend en eigen gemaakt.