Cursus Cognitieve Gedragstherapie voor Cognitief Gedragstherapeutisch Werkers
AMC, divisie psychiatrie
Najaar 2018
Hoofddocent
Arnoud van Loon, klinisch psycholoog - supervisor VGCT
Docenten
Inge Jager, klinisch psycholoog io
Yak Mee Wong, klinisch psycholoog io
Mirjam de Kroo, GZ psycholoog
Kim Helmus, GZ psycholoog
Pieter Ooms, GZ psycholoog io
Sylvia Boxmeer, Cognitief gedragstherapeutisch werker VGCT
Etienne de Jongh, Cognitief gedragstherapeutisch werker VGCT
Floor de Wit, Cognitief gedragstherapeutisch werker VGCT
Marijcke Toussaint, Cognitief gedragstherapeutisch werker VGCT
Annemiek Polling, Cognitief gedragstherapeutisch werker VGCT
Data
8 bijeenkomsten van 6 uur
Datum
Onderwerp
1e docent
2e docent
1
13-09-2018
Inleiding en leertheorie
Arnoud van Loon
Yak Mee Wong
2
27-09-2018
CGT
Mirjam de Kroo
Marijcke Toussaint
3
11-10-2018
Psychose
Yak Mee Wong
Kim Helmus
4
18-10-2018
Angst
Mirjam de Kroo
Annemiek Polling
5
08-11-2018
Exposure
Pieter Ooms
Sylvia Boxmeer
6
22-11-2018
Dwang
Arnoud van Loon
Sylvia Boxmeer
7
06-12-2018
Depressie en activatie
Inge Jager
Etienne de Jongh
8
20-12-2018
Depressie, suïcidaliteit en persoonlijkheid
Inge Jager
Floor de Wit
Algemeen
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen aan bod:
Kennis van het cognitief gedragstherapeutisch proces;
Leertheorie relevant voor de klinische praktijk (klassieke en operante conditionering en cognitieve model);
Maken van analyses over de oorzakelijke en in stand houdende factoren van probleemgedrag (holistische theorie, functie- en betekenisanalyses, casusconceptualisatie);
Het aangaan en onderhouden van een adequate therapeutische werkrelatie;
Het toepassen van basistechnieken van de cognitieve gedragstherapie (registratieopdrachten, exposure en responspreventie, zelfcontroletechnieken, gedragsexperiment, gedragsactivatie, sociale vaardigheidstraining, uitdaagtechnieken, motiveringstrategieën).
Leerdoelen
Na afloop van de cursus:
Heeft de cursist inzicht en basisvaardigheid in de cognitief gedragstherapeutische manier van denken;
Kan de cursist leermodellen in de praktijk toepassen;
Kan de cursist het cognitief gedragstherapeutische proces toepassen;
Kan de cursist betekenisanalyses, functieanalyses opstellen;
Kan de cursist de kenmerken van verschillende angst- en stemmingsstoornissen beschrijven;
Kan de cursist leertheoretische verklaringen voor het ontstaan van angst- en stemmingsstoornissen benoemen;
Kan de cursist op basis van functieanalyses, betekenisanalyses en hulpvraag, interventies beargumenteren en een bijdrage leveren aan een individueel behandelplan;
Kan de cursist cognitieve gedragstherapeutische interventies uitvoeren in de praktijk;
Kan de cursist een adequate werkrelatie aangaan en onderhouden.
Literatuur
Tijdens deze cursus wordt een literatuurklapper uitgereikt en DVD’s vertoond. De volgende literatuur wordt gebruikt:
Gaag, M. van der. e.a. (2014). Gedachten uitpluizen. Therapeutische technieken en vaardigheden boek. Oegstgeest, Nederland: Stichting Cognitie en Psychose.
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2012). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel I. Amsterdam, Nederland: Boom.
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2013). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel II. Amsterdam, Nederland: Boom.
Rijkeboer, M.M. & Hout, M.A. van den (2014). Nieuwe inzichten over exposure. Gedragstherapie, 47(1), 2-19.
Ven, H. van der (1999). Van sociotherapeut tot gedragstherapeutisch verpleegkundige. 19 jaar verpleegkunde in Overwaal. Ongewoon en anders, 25 jaar kliniek Overwaal, 133-144.
Toetsing
Per bijeenkomst schriftelijke toets over de literatuur (20 multiple choice vragen);
Thuisopdrachten en reflectie per zitting; overall reflectie op eigen probleem/ leerdoelen;
Docentbeoordeling van beheersing van technieken;
Maximaal 1 zitting absent, compensatieopdracht.
Continuïteits- en kwaliteitsbewaking
Continuïteit in de cursus wordt gewaarborgd door hoofddocent.
Inhoud van de cursus sluit aan bij leervragen vanuit de praktijk en basiscompetenties voor cognitief gedragstherapeutisch werkers zoals vastgesteld door de VGCT.
De cursus wordt erkend door de VGCT voor 100 uur (48 contacturen en 52 huiswerkuren).
De cursus zal tussentijds en na afsluiting geëvalueerd worden. Daarnaast wordt elke cursusdag afgesloten door evaluatiemoment.
Zitting 1
Thema: Inleiding en leertheorie
Datum: 13-09-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Yak Mee Wong
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
Kennismaking;
Inleiding in de cognitief gedragstherapeutische proces;
Inleiding gedragstherapeutische leerprincipes (operant en klassiek conditioneren);
Functieanalyse
Betekenisanalyse
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
Het verloop van het cognitief gedragstherapeutisch proces beschrijven;
Leerprincipes uitleggen;
Een functieanalyse opstellen;
Een betekenisanalyse opstellen;
Behandeldoelen opstellen;
Registraties bespreken.
Voorbereiding
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2012). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel I. Amsterdam, Nederland: Boom.
H1: De geschiedenis van de cognitieve gedragstherapie (pag. 19-48);
H2: Functieanalyse: analyse van disfunctioneel gedrag (49-90);
H3: Betekenisanalyse: analyse van disfunctionele emotionele reacties (91-142);
Maak de volgende opdrachten:
schrijf een kort vignetje over jezelf (wie ben je, wat doe je, wat vind je leuk). Stuur deze met foto voor aanvang van de cursus naar de docenten via de mail.
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten.
Je kan de volgende website raadplegen voor tips over het maken van toetsvragen: http://www.softskills.nl/multiple-choice-vragen-maken/
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Neem een casus in gedachten ter voorbereiding op de volgende bijeenkomst;
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten.
Je kan de volgende website raadplegen voor tips over het maken van toetsvragen: http://www.softskills.nl/multiple-choice-vragen-maken/
Vul je reflectie aan.
Zitting 2
Thema: CGT
Datum: 27-09-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Mirjam de Kroo, Marijcke Toussaint
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
Inleiding cognitieve therapie;
Uitdaagtechnieken;
Gedragsexperimenten
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
De rationale van cognitieve therapie uitleggen;
Een automatische gedachte concretiseren;
Denkfouten bespreken;
Verschillende uitdaagtechnieken toepassen;
Een gedragsexperiment opstellen.
Literatuur
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2012). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel I. Amsterdam, Nederland: Boom.
H4: Het gedragstherapeutisch proces: probleemsamenhang en behandelplan (pag. 143-206);
H7: Cognitieve therapie (pag. 247-274);
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Neem een casus in gedachten ter voorbereiding op de volgende bijeenkomst;
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten;
Vul je reflectie aan.
Zitting 3
Thema: Psychose
Datum: 11-10-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Yak Mee Wong, Kim Helmus
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
Cognitieve gedragstherapie bij psychose;
Introductiegesprek;
Gedachtenschema bij psychose.
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
Toepassingen gedachten uitpluizen bespreken;
Kenmerken van methode gedachten uitpluizen uitleggen;
Aandachtspunten bij gedachten uitpluizen bespreken;
Introductiegesprek voeren;
Gedachtenschema opstellen.
Literatuur
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Gaag, M. van der. e.a. (2014). Gedachten uitpluizen. Therapeutische technieken en vaardigheden boek. Oegstgeest, Nederland: Stichting Cognitie en Psychose.
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten;
Vul je reflectie aan.
Zitting 4
Thema: Angst
Datum: 18-10-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Mirjam de Kroo, Annemiek Polling
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
Paniekstoornis en agorafobie;
Werkingsmechanismen van exposure
Interoceptieve exposure;
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
De rationale van een paniekstoornis uitleggen;
De paniekcirkel bespreken met een patiënt;
Het werkingsmechanismen van exposure uitleggen;
Het begrip interoceptieve exposure uitleggen;
Een exposureplan opstellen bij een paniekstoornis;
Literatuur
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2013). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel II. Amsterdam, Nederland: Boom.
H3: Specifieke fobie (pag. 143-190);
H4: paniekstoornis en agorafobie (pag. 191-264).
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Neem een casus in gedachten ter voorbereiding op de volgende bijeenkomst;
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten;
Vul je reflectie aan.
Zitting 5
Thema: Exposure
Datum: 08-11-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Pieter Ooms, Sylvia Boxmeer
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
Werkingsmechanismen van exposure;
Verschillende vormen van exposure;
Begeleiding bij exposure.
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
Werkingsmechanismen van exposure uitleggen;
Uitleggen welke vormen van exposure er zijn;
Een exposureplan opstellen;
Aandachtspunten bij het begeleiden bij exposure benoemen;
Begeleiding bij exposure uitvoeren.
Literatuur
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2013). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel II. Amsterdam, Nederland: Boom.
H5: Sociale angststoornis (pag. 293-323);
Rijkeboer, M.M. & Hout, M.A. van den (2014). Nieuwe inzichten over exposure. Gedragstherapie, 47(1), 2-19;
Ven, H. van der (1999). Van sociotherapeut tot gedragstherapeutisch verpleegkundige. 19 jaar verpleegkunde in Overwaal. Ongewoon en anders, 25 jaar kliniek Overwaal, 133-144.
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Vier voorbeelden van rituelen verzamelen uit eigen ervaring;
Neem een casus in gedachten ter voorbereiding op de volgende bijeenkomst;
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten;
Vul je reflectie aan.
Zitting 6
Thema: Dwang
Datum: 22-11-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Sylvia Boxmeer
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
OCD;
Behandelstrategieën bij OCD;
Exposure en responspreventie bij OCD.
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
Uitleggen wanneer er sprake is van een OCD;
Verschillende behandelstrategieën bij OCD benoemen;
Uitleggen waaraan een goed exposureplan bij OCD aan moet voldoen;
Een exposureplan bij OCD opstellen;
Begeleiding bieden bij exposure en responspreventie.
Literatuur
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2013). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel II. Amsterdam, Nederland: Boom.
H7: Obsessief-compulsieve stoornis (pag. 367-438).
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Activiteitenregistratie bijhouden;
Neem een casus in gedachten ter voorbereiding op de volgende bijeenkomst;
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten;
Vul je reflectie aan.
Zitting 7
Thema: Depressie en activatie
Datum: 06-12-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Inge Jager, Etienne de Jongh
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
Richtlijnen depressiebehandeling;
Gedragsactivatie bij depressie;
Valkuilen bij depressiebehandeling;
Zelfcontrole procedures.
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
Een activeringsgesprek voeren;
Registraties ikv gedragsactivatie bespreken;
Een activatieplan opstellen;
Vermijdingsgedrag opsporen en bespreekbaar maken;
Zelfcontrole procedures kunnen toepassen.
Literatuur
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2012). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel I. Amsterdam, Nederland: Boom.
H5: Technieken: gedragsverandering en vaardigheidsverandering (pag. 207-226);
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2013). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel II. Amsterdam, Nederland: Boom.
H2: Depressie (pag. 83-142).
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Neem een casus in gedachten ter voorbereiding op de volgende bijeenkomst;
Neem een eigen situatie mee voor een gedachtenschema;
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten;
Vul je reflectie aan.
Zitting 8
Thema: Depressie, suïcidaliteit en persoonlijkheid
Datum: 20-12-2018
Docenten: Arnoud van Loon, Inge Jager, Floor de Wit
Onderwerpen
De volgende onderwerpen komen in deze bijeenkomst aan bod:
Depressie en cognitieve therapie;
Suicidaliteit;
Persoonlijkheid.
Leerdoelen
Na afloop van deze bijeenkomst kan je:
Veel voorkomende negatieve assumpties bij depressie bespreken;
Een gedachtenschema opstellen bij depressie;
Uitdaagtechnieken voor hardnekkige overtuigingen toepassen;
Suïcidale gedachten bespreken;
Een crisisplan maken;
Een crisiskit maken;
CGT technieken bij persoonlijkheidspathologie toepassen.
Literatuur
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst bestudeer je:
Heycop Ten Dam, B. van. e.a. (2012). Praktijkboek Gedragstherapie. Handboek voor cognitief gedragstherapeutisch werkers. Deel I. Amsterdam, Nederland: Boom.
H5: Technieken: gedragsverandering en vaardigheidsverandering (pag. 207-226);
H8: Schematherapie (pag. 275-318).
Huiswerk
Na afloop van deze bijeenkomst maak je de volgende opdrachten:
Neem een casus in gedachten ter voorbereiding op de volgende bijeenkomst;
Formuleer 3 multiple choice toetsvragen bij de literatuur en stuur deze uiterlijk de maandag voorafgaand aan een bijeenkomst naar de betreffende docenten;
Vul je reflectie aan nav deze bijeenkomst en lever binnen 1 week in;
Evaluatieformulieren invullen.