Algemene informatie:

Het aantal ouderen  neemt toe. Ook neemt e gemiddelde leeftijd toe. Dit maakt dat ouderen langer aangewezen zijn op zorg. Naast dat ouderen te kampen hebben met lichamelijke aandoeningen komen ook psychiatrische aandoeningen voor. Door veranderend beleid blijven ouderen langer thuis wonen. De zorg voor ouderen mensen met  psychiatrische problematiek vaak in combinatie met een lichamelijk probleem in de thuissituatie  is complex. Somberheid, eenzaamheid en angst, het kan je als zorgverlener machteloos maken. Nog lastiger wordt het als er door de aard van de problematiek gedrag ontstaat dat door de omgeving als problematisch wordt ervaren.  Het afhouden van hulp, of juist het mateloos vragen om hulp, agressie, apathie of verwardheid; mantelzorgers, maar ook verzorgenden en verpleegkundigen die beroepshalve bij de oudere thuis komen zijn vaak onvoldoende in staat om hier adequaat op te reageren, met als gevolg irritaties, stress en onzekerheid,  uitputting en burn-out. Er zijn helaas situaties bekend waarin de frustratie bij de zorgverlener zo hoog op loopt dat een professionele houding niet meer kan worden opgebracht met fysiek of geestelijk geweld jegens de oudere  als gevolg.

Doelgroep:

Wijkverpleegkundigen en verzorgenden die in hun werk geconfronteerd worden met complexe hulpvragen van cliënt of familie als gevolg van psychiatrische problematiek bij cliënten die veelal  worden aangemeld met een algemene zorgvraag.

Algemene leerdoelen (kennis, houding, vaardigheden)

Na het volgen van deze cursusdag heeft de hulpverlener kennis over:

• Algemene aspecten van veroudering en demografische ontwikkelingen
• Psychiatrische aandoeningen die gerelateerd kunnen zijn aan probleemgedrag bij ouderen, waaronder: angststoornissen, stemmingsproblematiek, psychotische stoornissen, persoonlijkheidsstoornissen en cognitieve problematiek
• Probleemgedrag veroorzaakt door andere oorzaken (somatisch, sociaal, medisch)
• Verschillende vormen van probleemgedrag
• Richtlijn probleemgedrag (Verenzo)
• Effectieve interventie strategieën om probleemgedrag te begrenzen
• Interventie strategieën om mantelzorgers te steunen bij het omgaan met probleemgedrag
• Mogelijkheden op te schalen naar GGZ hulpverlening 

Na het volgen van de cursusdag is de hulpverlener zich bewust van:

• De wisselwerking tussen  eigen gedrag en probleemgedrag
• Systeeminteracties die probleemgedrag induceren (familie, buren, kennissen, hulpverleners)
• Eigen grenzen (waarden en normen) in relatie tot het als problematisch ervaren gedrag
• Eigen competenties en ontwikkelpunten in relatie tot het voorheen als problematisch ervaren gedrag.

Na het volgend van de cursusdag kan de hulpverlener:

• Probleemgedrag  herkennen, benoemen en analyseren
• Interventiestrategieen toepassen
• Mantelzorgers ondersteunen bij het omgaan met probleemgedrag
• Inschatten wanneer probleemgedrag aanleiding is om probleemgedrag op te schalen
• Met ketenpartners tot een gewenste aanpak komen

Verantwoording:

Per onderwerp wordt ingegaan op specifieke deelonderwerpen. Veel aandacht wordt geschonken aan eigen casuïstiek. Er vindt reflectie plaats op het eigen handelen in relatie tot het voorkomen van probleemgedrag. Door middel van begeleide intervisie worden mogelijkheden verkend om de eigen handelingscompetentie en die van teamleden te vergroten.

Werkvormen

De volgende werkvormen worden hierbij aangeboden:

• Onderwijs-leergesprek
• Interactieve colleges per deelonderwerp
• videomateriaal
• Casuistiekbespreking
• Verwerkingsoefeningen in werkgroepen
• Plenaire terugkoppeling en