KNMG Limburg Symposium ‘Forensische Geneeskunde’ – 21 juni 2018

Forensische geneeskunde houdt zich van oudsher bezig met het raakvlak tussen de geneeskunde (het medisch onderzoek) en het rechtssysteem (advisering van politie, Openbaar Ministerie en gemeenten). De maatschappelijke impact van forensische geneeskunde in de breedste zin van het woord is groot. Vele voorbeelden van ‘forensische geneeskunde’, zoals bijvoorbeeld haar rol binnen strafrechtelijk onderzoek, letselbeschrijving bij kinder- en ouderenmishandeling, een veroordeelde aan wie TBS met dwangverpleging is opgelegd, alsook de identificatie van ongevalsslachtoffers (vliegramp MH17) houden de maatschappij sinds jaar en dag bezig.

Ook in de kliniek begint de forensische geneeskunde (in het bijzonder de (forensische) postmortale radiologie) zijn plek te vinden. Aangezien obductie tegenwoordig nog maar zelden wordt uitgevoerd en er aan een postmortale scan veel minder ethische bezwaren kleven, kan een dergelijke scan bijdragen aan vaststelling van de werkelijke doodsoorzaak en dientengevolge zelfs aan verbetering van zorg.

Gezien de toenemende aandacht voor de Forensische Geneeskunde organiseert KNMG District Limburg dit symposium om haar leden inzicht te geven in dit interessante vakgebied dat raakvlakken heeft met vrijwel alle specialismen.

Programma met korte samenvatting & leerdoelen:

18:00 Opening - drs. Henri Boersma, Voorzitter KNMG Limburg

18.15 De rol van postmortale radiologie binnen de forensische geneeskunde - Prof. dr. Paul Hofman, radioloog Maastricht UMC+ en hoogleraar forensische en postmortale radiologie aan de Universiteit Maastricht

Leerdoel: Informatie over de rol van de postmortale radiologie binnen de forensische geneeskunde. Alle mogelijke toepassingen worden toegelicht. Mogelijkheden binnen strafrechtelijk onderzoek (vaststellen doodsoorzaak), slachtofferidentificatie en ook toepassing in de medische kliniek als onderdeel van postmortaal onderzoek.

Samenvatting: Onder forensische radiologie wordt verstaan het inzetten van medische beeldvormende technieken met als doel het verkrijgen van informatie die kan worden gebruikt bij opsporing en bewijsvoering in strafrechtelijke onderzoek. Het meest sprekende voorbeeld is postmortale beeldvorming met als doel het vaststellen van de zowel de doodsoorzaak als de wijze waarop dit gebeurd is. De belangrijkste bijdrage van forensische radiologie is dat het een onafhankelijk en non-destructief onderzoek toevoegt aan het forensisch armamentarium. Hierdoor levert dit een bijdrage aan de waarheidsvinding. De ervaring van de afgelopen jaren heeft ons geleerd dat forensisch radiologisch onderzoek informatie oplevert die op geen enkele andere wijze kan worden verkregen, ook niet met een forensische sectie. Forensisch radiologisch onderzoek is non-destructief en omdat de resultaten van het forensisch radiologisch onderzoek volledig digitaal beschikbaar zijn is een hernieuwde beoordeling van de beelden bij een additionele vraagstelling of ‘second opinion’ geen enkel probleem.

18.45 Forensische psychiatrie; hoe heeft het zover kunnen komen? - Prof. dr. Bart Rutten, psychiater en hoogleraar neurowetenschappen van psychotische stoornissen, hoofd afdeling Psychiatrie & Neuropsychologie Maastricht UMC+

Leerdoel: Informatie over de forensische psychiatrie in Nederland en extra aandacht aan de (psychiatrische) etiologie rondom delict-gedrag. Wat maakt dat mensen risicovol of zelfs grensoverschrijdend delict-gedrag gaan vertonen?

Samenvatting: De Forensische psychiatrie is een deelgebied binnen de psychiatrie dat zich richt op mensen die met de rechterlijke macht in aanraking zijn gekomen en die psychiatrische zorg behoeven. Hoewel bekend is dat er bij mensen die met justitie in aanraking komen relatief vaak sprake is van psychopathologie, is er nog weinig bekend over de precieze achterliggende verklaringen voor geestelijke-gezondheidsproblemen van delinquenten.

19.15 Kinder- en Ouderenmishandeling - dr. Thea van Zeben, kinderarts-sociale pediatrie en Ron Warnier, Verpleegkundig Specialist Ouderengeneeskunde Maastricht UMC+

Leerdoel: Duo-presentatie met hierin informatie over de handreikingen en meldpunten van kinder- en ouderenmishandeling. Tevens prikkelende casuïstiek met hierin: wat te doen als je een van beide vermoedt? En ook minder voor de hand liggende ‘soorten’ mishandeling komen aan bod aan de hand van casuïstiek.

Samenvatting: Het herkennen van signalen van kindermishandeling vereist specialistische kennis. Letsels die in het kader van kindermishandeling frequenter voorkomen worden besproken, zowel specifieke als niet specifieke letsels. Tevens wordt ingegaan op normaal varianten die vaak worden aangezien voor kindermishandeling. Veel kinderen krijgen met geweld te maken. Wat betekent dit voor hen, wat zijn de gevolgen en wat kunnen wij daar als artsen, al dan niet in het justitieel kader, aan doen?

20.15 Pauze

20.30 Werken als forensisch geneeskundige – drs. Theo Pelzer, forensisch arts GGD Zuid-Limburg

Leerdoel: Een inleiding in de forensische geneeskunde, waarbij kennis gemaakt zal worden met verschillende invalshoeken en begrippen binnen dit vakgebied. Tevens zullen middels voorbeelden uit casusbeschrijvingen, de typische begrippen binnen dit werkveld op praktische wijze worden toegelicht.

Samenvatting: De forensisch geneeskundige is onder andere verantwoordelijk voor letselbeschrijvingen en voert zedenonderzoek uit. Ook de afname van lichaamseigen materiaal en lijkschouwing behoren tot het takenpakket. Daarnaast zijn zij verantwoordelijk voor de zorg van arrestanten. Forensisch geneeskundigen werken dus veel samen met politie en justitie. Daarom hebben zij, veel meer dan andere artsen, weet van welke taken politie, openbaar ministerie, rechtspraak, rijksoverheid (ministerie van justitie en binnenlandse zaken) en gemeenten hebben.

21.00 Juridische kaders – Prof. dr. Wilma Duijst, bijzonder hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht aan de Universiteit Maastricht

Leerdoel: Een inleiding in de forensische geneeskunde aan de hand van zelf ingebrachte casuïstiek, waarbij er met name aandacht is voor de verschillende algemene wettelijke kaders bij de forensische geneeskunde. Tevens is er bij deze voordracht aandacht voor het wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de forensische.

Samenvatting: De forensische geneeskunde vormt de schakel tussen geneeskunde en strafrecht. Onderdelen van het vak zijn de lijkschouw, letselrapportage, zedenonderzoek, afname van materiaal in het kader van strafrechtelijke procedures, advisering van justitie en de zorg voor arrestanten.

21.30 Afsluiting - drs. Henri Boersma, Voorzitter KNMG Limburg

Borrel tot 22:00