De SOS heeft het afgelopen jaar de cursus Trainingsfysiologie (bij gezonde mensen) en de cursus Trainingsfysiologie bij chronisch zieken georganiseerd. Aansluitend op deze cursussen wordt nu de cursus ‘Trainingsfysiologie van sporten onder extreme omstandigheden’ georganiseerd, waarin aandacht besteed wordt aan inspannen/sporten op hoogte respectievelijk in de kou of warmte. ‘Inspannen in de diepte’ zal behandeld worden in de (Basis-)cursus Duikgeneeskunde.

Het is duidelijk dat er bij inspannen/sporten op hoogte, in de kou of in de warmte rekening gehouden moet worden met specifieke sportmedische aspecten.

De laatste jaren is de populariteit van sporten die in de bergen worden beoefend, sterk gestegen. Denk bij bergsporten enerzijds aan bergwandelen, bergbeklimmen en sportklimmen en aan de andere kant aan sporters die ‘op hoogte-stage’ gaan. Met name onder diegenen die gaan bergwandelen zitten relatief ongetrainde mensen en steeds meer  vijftigplussers en mensen met een chronische ziekte. Zeker als mensen uit deze groepen ‘voor de uitdaging’ (of sponsoring) gaan bergklimmen, is het van wezenlijk belang dat ze goed acclimatiseren aan de hoogte en climatologische omstandigheden.

Maar er is natuurlijk ook een groep goed getrainde topsporters die juist op hoogte gaan trainen (of wonen) omdat zij ervan uitgaan dat zij door de fysiologische adaptatie aan hoogte een voordeel hebben bij presteren op zeeniveau. En er is een groep mensen die (moeten) gaan sporten in de warmte, waarbij dan in eerste instantie gedacht kan worden aan de duursporten (hardlopen/wielrennen), maar ook aan tennissers en voetballers. Wat deze sporters te wachten staat, werd weer deze winter duidelijk tijdens de Australian Open (tennis) en heeft ook volop de aandacht bij de organisatie van de OS in Tokyo (2020) en het WK-voetbal (2022).

Het is dus voor de (sport-)arts van belang om kennis te hebben van de inspanningsfysiologische en medische aspecten van inspanningen op hoogte en/of in de koude.

Gezien de populariteit van het sportklimmen (outdoor/indoor), zal in de cursus tevens aandacht worden besteed aan het (zeer) specifieke belastingspatroon van deze sport en aan de blessures die daarbij kunnen ontstaan.

Cursusomschrijving

Deze cursus zal ingaan op de fysiologische aanpassingen op hoogte, de verschillende vormen van hoogtepathologie en hun preventie en behandeling en op de effecten die optreden bij  (en na) hoogtetraining. In het middagprogramma komt de koude- en warmteproblematiek aan de orde en zal er vervolgens aandacht besteed worden aan de sportmedische aspecten van sportklimmen.
In het hele programma is voldoende ruimte voor de bespreking van (eigen) casuïstiek en advisering over bepaalde sportgeneeskundige situaties.

Leerdoelen

Inzicht verkrijgen in de hoogtefysiologie en pathologie, dusdanig dat niet alleen aan groepen sporters die op hoogte gaan trainen advies daarover gegeven kan worden.

Inzicht verkrijgen in de koudefysiologie en -pathologie en de fysiologische karakteristieken van wintersporten alsmede in het voorkomen van (enkele karakteristieke) blessures daarbij.