Deze module is specifiek gericht op het kunnen identificeren van factoren in de zintuiglijke informatieverwerking die belemmerend dan wel juist ondersteunend in het bewegend functioneren van het kind in de dagelijkse activiteiten aanwezig zijn. Voor de (kinder)fysiotherapeut betekent dit een bredere analysemogelijkheid in het proces van klinisch redeneren, immers “anders kijken” naar ontwikkeling in participatie biedt kansen t.a.v. interventie.

Er is op dit moment geen wetenschappelijk aangetoonde behandelmethodiek voor kinderen met een veranderde, dan wel afwijkende zintuiglijke informatieverwerking in relatie met het bewegend functioneren. Wel is veel onderzoek gedaan naar de problemen die deze kinderen ondervinden in het dagelijks leven; dit maakt het aannemelijk dat sensorisch gerelateerde interventies kunnen werken en specifiek motori-sensorische interventies kansen bieden voor de kinderfysiotherapeutische interventies. Immers de kinderfysiotherapeut beoordeelt het bewegend functioneren vanaf de jonge leeftijd. Kennis van de normale sensori-motorische ontwikkeling en mogelijke bedreigingen in een veranderde en zelfs afwijkende ontwikkeling in het bewegend functioneren maken preventie mogelijk, beperken gevolgen van functiestoornissen, vergroten activiteiten en bevorderen participatie.

Het kunnen doen van relevant onderzoek, d.w.z. het formuleren van de juiste onderzoeksvraag, het vinden van een grote onderzoeksgroep, het beperken van de hoeveelheid behandelvariabelen en het beschrijven van de behandelmethodiek blijkt tot nu toe nauwelijks haalbaar. Relevante bewegingswetenschappelijke, neurobiologische, neuropsychologische en gedragswetenschappelijke bronnen worden in deze module door de (kinder)fysiotherapeut  gebruikt om werkhypotheses te formuleren en te toetsen. Met behulp van  evidence, best practice en last but not least klinische ervaring van experts worden keuzes gewogen en geprioriteerd. Zo kan de prikkelverwerking steeds weer al dan niet betrokken worden in het proces van klinisch redeneren en behandelen.

Het is nog steeds een misverstand dat de sensorische integratie therapie (S.I.) van Ayres dé behandelmethodiek is voor kinderen met welke vorm van prikkelverwerkingsproblemen dan ook. Reynolds et al. (2017) tonen dat er veel meer evidence based interventies mogelijk zijn in de ondersteuning van het kind met sensorische informatieverwerkingsproblemen en zijn ouders. Dat vraagt om een veelzijdiger benadering. Zo ontwikkelt het (kinder)fysiotherapeutisch perspectief zich; het ondersteunen in functionele activiteiten in de context vraagt om maatwerk voor kind en ouder. Het integreren van sensorische informatie verwerking in het (kinder)fysiotherapeutisch behandeltraject gericht op participatie is hierbij het uitgangspunt.

Doelen:

Kennisleerlijn:

De (kinder)fysiotherapeut:

v  Breidt kennis met betrekking tot de zintuigen en het proces van zintuiglijke informatieverwerking uit, integreert deze kennis en past deze toe in het proces van klinisch redeneren. 

v  Definieert sensorische informatieverwerking en relateert dit aan beweeggedrag in de ruimste zin van het woord

v  Kan problemen in de zintuiglijke registratie, verwerking en feedback relateren aan het bewegend functioneren

v  Kent zowel neuropsychologische, neurobiologische als cognitieve verklaringsmodellen in relatie tot sensorimotorische informatieverwerking en integreert deze in het analyseren van bewegen en beweeggedrag in de specifieke context

v  Past in het (kinder)fysiotherapeutisch proces kennis over syndroom gerelateerde  aspecifieke sensorische verwerking bij cliënten met FAS, ASS, Downsyndroom, tubereuze sclerose en andere syndromen en psychische problematiek toe.

v  Zoekt zelfstandig naar wetenschappelijke informatie over zintuiglijke informatieverwerking in relatie tot motorische- en functie beperkingen en in relatie tot atypisch beweeggedrag

Onderzoekleerlijn:

De (kinder)fysiotherapeut:

v  Overweegt of aanvullend sensorisch gerelateerd onderzoek geïndiceerd is

v  Maakt een weloverwogen keuze uit sensorisch gerelateerde onderzoeksinstrumenten waaronder ook vragenlijsten

v  Onderscheidt het diagnostisch proces de sensorische modulatie problemen van stoornis of beperking gerelateerde problemen

v  Analyseert bewegen en bewogen worden vanuit een motori-sensorische invalshoek. Met behulp van bewegend beeld, klinische observaties,  specifiek (kinder)fysiotherapeutisch onderzoek en anamnestische gegevens worden de sensorisch gerelateerde belemmerende en ondersteunende kind-, interactie- omgevings- en materiaal/middelfactoren beschreven

v  Formuleert op basis van onderzoeksresultaten hypotheses, weegt en toetst deze

v  Relateert sensorische informatieverwerkingsproblemen aan kansen en kwetsbaarheden in het bewegend functioneren.

v  Analyseert of zintuiglijke problemen gerelateerd zijn aan het bewegend functioneren en de hulpvraag . De (kinder)fysiotherapeut formuleert werkhypotheses en toets deze.

Vaardighedenleerlijn:

De (kinder)fysiotherapeut:

v  Kent de mogelijkheden en beperkingen van sensorisch gerelateerde interventies op basis van het best beschikbare wetenschappelijke bewijs en klinische expertise. 

v  Maakt een weloverwogen kritische keuze uit sensorische materiaalfactoren, omgevingsfactoren, interactiefactoren  en stemt deze af op het sensorisch profiel van het kind om zo het bewegend functioneren te ondersteunen

v  Adviseert en informeert het kind en/of de ouders en andere beroepsprofessionals ten aanzien van de sensorische informatie verwerking  in relatie tot de motorische ontwikkeling van het kind. Het vroegtijdig aansluiten en anticiperen op wat het kind sensorisch aan kan en nodig heeft om zich optimaal te kunnen ontwikkelen bevordert de participatiemogelijkheden van het kind.

v  Integreert met behulp van het methodisch handelingsplan sensorische informatieverwerking in het fysiotherapeutisch handelen

v  Ondersteunt en verbetert de kwaliteit van leven door zorg te dragen voor optimale zintuiglijke- input, ervaringen en feedback.

v  Coacht en begeleidt ouders en het kind in de afstemming van sensorische kansen en kwetsbaarheden ter ondersteuning van het bewegend functioneren in functionele activiteiten

Communicatieleerlijn :

De (kinder)fysiotherapeut:

v  Communiceert helder en transparant de stappen en overwegingen in het proces van klinisch redeneren en stelt samen met de ouders een behandelplan op.

v  Informeert de ouders en andere betrokkenen over de relatie tussen sensorische informatieverwerking en de motorische ontwikkeling, bewegen en bewogen worden.

v  Verwerkt sensorische informatieverwerking in de (kinder)fysiotherapeutische uitslagen van alle andere onderzoeksinstrumenten

v  Adviseert en informeert ouders, verzorgers en andere betrokkenen over het optimaal aansluiten bij de sensorische kansen en kwetsbaarheden in de ondersteuning van de motorische mogelijkheden die participatie van het kind mogelijk maken of ondersteunen.

Uitgangspunten bij deze module:

·        Family-centered en strengths based benadering

·        Sensorimotorische informatieverwerking is altijd aan de functionele activiteit en doelgerichte zorgvragen gekoppeld. Het doel is om participatie van het kind te bevorderen en zo te ondersteunen dat het kind zich optimaal kan laten zien en ontwikkelen in het bewegend spelen, leren, mobiliteit, sociaal en maatschappelijk functioneren en de (zelf)verzorging en daardoor een optimale kwaliteit van leven heeft.

·        Functionele behandeltrajecten en vaardigheden die direct toepasbaar zijn in een dagelijkse setting

·        Evidence based (be)handelen: De (kinder)fysiotherapeut gebruikt het  best beschikbare bewijs uit onderzoek aangevuld met klinische expertise in het proces van klinisch redeneren.

·        De (kinder)fysiotherapeut werkt vanuit een methodisch handelingsplan dat aansluit bij het ICF-CY model en geïntegreerd wordt in het (kinder)fysiotherapeutisch handelen

·        De leerlijnen in deze module  zijn gericht op

o   Kennis;

o   Onderzoek;

o   Behandelen;

o   Communicatie.