Leerinhoud

Korte omschrijving in relatie tot de CanMedsrollen

In de antroposofie is ontwikkeling een sleutelbegrip. De eerste lezing gaat over ons beroep aan de hand van de mensheidsontwikkeling. Positiebepaling van de verpleegkundige in de huidige tijd waarin gezondheidszorg zich specialiseert en individualiseert. De verpleegkundige als interdisciplinair samenwerkings-partner kan dit als professional  vanuit  compassie vorm geven. (Schaufeli, 2011) De organisatie van verpleegkundig en opleidend Nederland: vervolgscholing, BIG-registratie, het kwaliteitsregister, vereniging en vakbond komen op de laatste lesdag aan de orde. Professionaliteit en kwaliteit

Beroepsprofiel: regulier en antroposofisch. Het antroposofisch drieledig mensbeeld (lichaam, ziel en geest) komt aan de orde en hoe dit drieledig mensbeeld is terug te vinden in de visie op verplegen. Kernbegrippen in deze visie zijn: verzorgen, bemiddelen en begeleiden. Het onderzoek van Machteld Huber (BMJ, 2011) (Huber, 2011), haar definitie van gezondheid, gebaseerd op de zes pijlers van positieve gezondheid, onderbouwt deze drie begrippen. Klinisch handelen

Belevingsgerichte zorg (Kruithof, de Nooijer, de Gier & Klingeman, 2013) gaat uit van het eigen ritme. Een goed ritme werkt gezondheidsbevorderend. We belichten het 24-uurs, week, maand en jaarritme. Hoe dit in de dagelijkse zorg kan worden ingezet als interventie ter bevordering van de vitaliteit en zelfmanagement (Ursum, Mieke, Heijmans, Cardol, & Schellevis, 2011) Klinisch handelen

De wereld en wijzelf  bestaan uit aarde, water, lucht en vuur (warmte). Deze elementen al door Hypocrates beschreven, worden in het antroposofisch vierledig mensbeeld uitgewerkt. Je kunt de mens beschrijven als een individualiteit (ik-organisatie), waarin psycho-sociale aspecten (astraallichaam), vitaliteit (ether of levenskrachtenlichaam) en somatische aspecten (fysieke lichaam) een rol spelen (Baart & Grypdonck, 2008). Dit wordt uitgewerkt in casuïstiek en reflectie van de cursist op zijn eigen beroepsmatig handelen. Klinisch handelen

Waarnemen en oordeelsvorming vanuit fenomenologie (van Gelder, 2004) om de zieke mens als beroepsbeoefenaar beter te kunnen waarnemen en te zorgen voor een juiste interventie op het juiste moment. Hoe verloopt dit proces? Wat speelt er mee bij het vormen van een oordeel? Communicatie

Gezondheidsinstandhouding en ondersteuning van het zelfgenezend vermogen met o.a. antroposofische zelfzorggeneesmiddelen:

Kamille olie buikkompres voor o.a. de stoelgang 

citroen voet-kuitwikkels om stuwing bij koorts te verminderen

de voetinwrijving met koperzalf b.v. bij slaapproblemen

Deze uitwendige therapieën zijn antroposofisch-verpleegkundige handelingen. Deze zijn in de Zwitserse Ita Wegman Kliniek in Arlesheim door Ita Wegman (een Nederlandse arts) in samenwerking met Rudolf Steiner ontwikkeld. Door waarneming en onderzoek worden deze therapieën steeds verder ontwikkeld. In de vaardigheidstraining worden drie uitwendige therapieën aangeleerd en ervaren. Aanleren gaat  m.b.v. de presentietheorie (Baart & Grypdonck, 2008) en de richtlijnen uitwendige therapieën, (Emous, van Hees, Willink-Maendel, & Zonneveld, 2009)  ontwikkeld volgens de Delphi methode (best practice). De relatie tussen de genezende substantie (o.a. kamille, citroen en koper) en de mens wordt  aangegeven. Klinisch handelen

Ziek zijn en gezond worden. Je kunt vanuit antroposofie ziekten indelen in warme en koude ziekten. Van hier uit wordt gekeken naar het vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het licht van dagelijkse fysieke, emotionele en sociale uitdagingen. Zoals in het uitgangspunt de definitie van gezondheid staat beschreven. (Huber, 2011). Professionaliteit en kwaliteit

Narratieve zorg (Bohlmeijer, Randall, Tromp, & Stikkel, 2007) uitgewerkt in de wetmatigheden van de biografie en de consequenties van ziekten in een bepaalde levensfase. Ieder mens ontwikkelt zich individueel, er zijn overeenkomsten en verschillen in de verschillende levensfasen. De betekenis van ziekte in een mensenleven in relatie tot de levensfase waarin iemand verkeert, wordt besproken.  Professionaliteit en kwaliteit

Tijdens de cursus wordt kunstzinnig werken voor verpleegkundigen ingezet om de aangeboden stof  te verwerken. En tevens om begrip te krijgen voor deze therapievormen waarnaar patiënten verwezen kunnen worden. Er wordt gebruikgemaakt van zang, om ook aan elkaar te wennen en samenwerking te bevorderen; beeldend- kunstzinnige therapie; psychomotore therapie en euritmietherapie. Samenwerking

Doelstellingen

De cursist reflecteert op veranderingen van het eigen handelen in de werksituatie. Dit doet de cursist mondeling in de reflectie op de aangeboden lesstof tijdens de terugblik aan het begin van de volgende lesdag.

De cursist beschrijft dit in het procesverslag. Het procesverslag wordt op dag 8  ingeleverd en op dag 10 mondeling gepresenteerd.

De cursist reflecteert op de aangeboden kunstvakken en verwoordt in minimaal één reflectie hoe een van deze therapieën kan bijdragen aan het scheppen van een nieuw evenwicht bij de patiënt(en) waar hij/zij mee te maken heeft. Dit wordt in het procesverslag beschreven.

De cursist reflecteert op één van de aangeboden uitwendige therapievormen en verwoordt in minimaal één reflectie hoe een van deze therapieën bij kan dragen aan het scheppen van een nieuw evenwicht van een van de patiënten waar hij/zij mee te maken heeft. Dit wordt ook in het procesverslag beschreven.

De cursist heeft kennis gemaakt met drie kernbegrippen van het antroposofisch verpleegkundig beroep: verzorgen, bemiddelen en begeleiden. Hij/zij kan in een casus uit het verpleegkundig werkveld deze driegeleding onderscheiden. (Vergrootglasopdracht 1)

De cursist reflecteert op het ritme van de afdeling waar hij/zij werkt in relatie tot het ritme van één van de patiënten en verwerkt dit in een casus. (Vergrootglas-opdracht 2)

De cursist kan in een casus uit het verpleegkundig werkveld  interventies beschrijven ter ondersteuning van de individualiteit, de psychosociale aspecten, de vitaliteit en de somatische aspecten. (Vergrootglasopdracht 3)
 

De cursist maakt kennis met fenomenologie, neemt actief deel aan de oefeningen in de les en reflecteert hierop door 1 aspect uit deze lessen te beschrijven in het procesverslag.  

De cursist heeft de vaardigheid om in een gesimuleerde omgeving een kamille kompres of stoombad, citroen voet-kuitwikkels en een voetinwrijving uit te voeren. De cursist kan hierbij de medecursist die dit ondergaat zó aanspreken en erbij betrekken dat hij/zij zich gezien voelt. Dit wordt nabesproken in de les en de reflectietijd van de volgende cursusdag.

De cursist kan voor minimaal één patiënt een verpleegkundige interventie noemen die een positieve bijdrage levert aan het zelfmanagement van de zieke, zodat die gezonder wordt. Dit wordt besproken in de les en de reflectietijd van de volgende lesdag.

De cursist maakt kennis met narratieve zorg, uitgewerkt middels de wetmatigheden in de biografie. De cursist doet actief mee in de lessen over dit onderwerp. In de terugblik de volgende lesdag noemt iedere cursist 1 aspect wat hem of haar geraakt heeft.