Algemene informatie
Het doel van deze cursus is de informatie samen te brengen over de oorzaken, pathofysiologie, diagnose, prognose, behandeling en preventieve maatregelen van ziekten van de urinewegen bij de hond en de kat. In vijf middagen zullen volgens een logische verdeling en de “state of the art and science” de verschillende onderdelen aan de orde komen.

Module I : FLUTD: meer dan een blaasprobleem
“Feline lower urinary tract disease (FLUTD)” is een veel gebruikte al omvattende term. Het beschrijft diverse symptomen, of combinaties hiervan, die betrekking hebben op de lage urinewegen van de kat.
Deze middag bespreken we de verschillende symptomen, een praktisch diagnostisch plan, de interpretatie van urine uitslagen en hoe te komen tot een diagnose. Hierbij speelt gedrag een grote rol. De (chirurgische) behandeling en preventie van o.a. urolithiasis, waaronder de urethra- en ureter obstructie, worden besproken. 

Verder bespreken we de fysieke en gedragsmatige behandelingsmogelijkheden (inclusief het gebruik van psychofarmaca) bij zowel acute als chronische gevallen van feline idiopatische cystitis, ook wel interstitiële cystitis genoemd.

Module II: Laboratorium onderzoek urine
Al bekend met de gouden standaard bij urine analyse? Wat hier mee bedoeld wordt is aan het eind van dit microscoop practicum volkomen helder. Pre-analytische fase. Wat is daarbij allemaal belangrijk? Opvangen urine; Conditioneren urine; Hoeveel ml urine heb je nodig? Meten soortelijk gewicht (wel of niet centrifugeren); Hoe wordt de refractometer gekalibreerd? Welke strips gebruik je en hoe moet je deze gebruiken? Wat is wel en wat is niet bruikbaar op de strip? Aanzuren of niet? Hoe maak je een sediment? Hoe bekijk je uiteindelijk het sediment en wat rapporteer je en hoe?

U dient zelf een microscoop mee te nemen. 

Module III: Oncologie urinewegen en prostaatproblemen
Deel I - Van nier tot urethra: een overzicht van de urologische tumoren
Is er meer dan de blaashalstumor? Hoe nuttig is het urineonderzoek bij het opsporen van tumoren? Waarom geven we een COX-2 remmer? Wat is fotodynamische therapie?

Naast infecties en ontstekingen zijn tumoren een derde belangrijke oorzaak voor urologische klachten. Op basis van de aard van klachten, leeftijd of andere simpele karakteristieken is het niet goed mogelijk om deze groep van dieren vanaf het begin te identificeren en niet zelden volgt de diagnose pas later in het traject. Maar wat dan? Welke tumoren kunt u tegenkomen, wat zijn de actuele behandelrichtlijnen en wat is de meerwaarde van behandeling.

Deel II - De prostaat als oorzaak voor urologische problemen
Is een grote prostaat een gegeven of een ziekte? Wanneer ga je over tot chemisch of mechanisch castreren? Welke aandoeningen zijn typerend voor de prostaat? En wat kun of moet je doen om erger te voorkomen?

Bij de reu is de prostaat een onderdeel van de afvoerende urinewegen. De prostaat heeft veel nuttige functies voor het lichaam. Echter, er zijn aandoeningen van de prostaat die gedurende het leven kunnen optreden, denk aan prostaatcystes, prostaatontsteking, prostatomegalie, prostaatdivertikels, carcinomen en abcedering met septische peritonitis na ruptuur. De prostaat verdient alle aandacht om mee te nemen in de opwerking van urologische problemen bij de reu.

Module IV: Recidiverende bacteriële urineweginfecties, achterliggende oorzaken en de centrale rol van het bacteriële onderzoek hierin.
Een bacteriële urineweginfectie komt regelmatig voor bij de hond. Eenmaal aanwezig kan de infectie de gehele urinewegen koloniseren, van urethritis tot pyelonefritis. Of een infectie recidiveert of persisteert is afhankelijk van de balans tussen het infectieuze agens en de lichamelijke afweer. Aanvullend onderzoek kan helpen bij het vaststellen van de diagnose en prognose. Een goede interpretatie van uitslagen, waaronder die van bacteriologisch onderzoek en antibiogram, spelen hierin een centrale rol. Deze middag willen we aan de hand van verschillende casussen de diagnostiek en behandeling van recidiverende bacteriële urineweginfecties bespreken.

Module V: Incontinentie, urolithiasis en praktische diagnostische beeldvorming urologie.
Urolithiasis is een veel voorkomend probleem bij honden en katten. Niet alleen is de vraag hoe los je het op? Maar ook, hoe voorkom je recidief? Hierbij speelt begeleiding met herhaaldelijk echografisch onderzoek een grote rol. Een ander veel voorkomend urologisch probleem is urine incontinentie, waarvan de meest voorkomende vorm sphincterinsufficiëntie bij de gecastreerde teef is. Hoe begeleid je het beste deze dieren? En wat zijn andere oorzaken van incontinentie en hoe werk je deze patiënten op?

Echografie wordt het meest gebruikt als diagnostische beeldvormende techniek bij urologie patiënten, hoe voer je deze onderzoeken systematisch uit en wanneer zul je wellicht toch nog een röntgen(contrast)onderzoek doen?

Doelgroep
Gezelschapsdierenartsen, niveau I-II.