De Universiteit van Leiden, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, heeft in 2004 scholing ontwikkeld voor deskundigen die (regelmatig) door rechtbanken worden ingeschakeld om deskundigenbericht uit te brengen in het kader van de rechtspleging. Deze juridische scholing speelt in op de ontwikkelingen van overheidszijde om wettelijke eisen te stellen aan de kwaliteit van de deskundige die optreedt in de rechtspleging. Naast eisen betreffende het vakgebied zullen namelijk ook eisen worden gesteld aan een adequate juridische scholing van deskundigen. De Leidse opleiding is primair civielrechtelijk georiënteerd en staat open voor alle deskundigen ongeacht de aard van hun deskundigheidsgebied. Dit houdt in dat de deelnemers aan de opleiding uit verschillende maatschappelijke beroepsdisciplines komen en tijdens de opleiding ook kennismaken met andere (deel)rechtsgebieden. De organisatie is in handen van het Juridisch PAO van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden.
Voor deskundigen, die doorgaans geen juridische achtergrond hebben, is het niet alleen van belang inzicht te hebben in de procesgang bij geschillen in rechte, maar ook om de taal van de rechterlijke macht te verstaan en op passende wijze met justitie te kunnen communiceren. Zo moet onderscheid worden gemaakt tussen het burgerlijk procesrecht, het strafprocesrecht en bestuursprocesrecht. Vakjargon en verschil in denkwerelden moeten worden overbrugd.
Doelstelling van deze opleiding is deskundigen door middel van een opleiding van circa een half jaar vertrouwd te maken met de beginselen van procesrecht en kennis te laten maken met het juridische jargon en de denkwereld achter de rechtswetenschap. Beoogd wordt het bevorderen van het omgevingsbewustzijn van de deskundige en het bevorderen van het inzicht in de juridische context van zijn optreden in rechte. Bij het horen van deskundigen door de rechter treden wel eens taal- en begripsproblemen op. Hetzelfde geldt ook voor het schriftelijk rapporteren door deskundigen. In het programma is dan ook plaats ingeruimd voor het oefenen in rapporteren en vindt rechtbanktraining plaats (Moot Court).
De deskundige moet na voltooiing van de opleiding in staat zijn bij het optreden in rechte binnen juridische kaders te kunnen denken en vanuit die invalshoek zijn deskundigenbericht te kunnen opstellen. Tijdens de opleiding wordt dan ook in het bijzonder aandacht besteed aan het 'Model deskundigenbericht' en de 'Leidraad deskundigenbericht', in 2007 verschenen van de zijde van de Raad voor de Rechtspraak. Bovendien zal aandacht worden besteed aan de gedragscode die voor de deskundigen geldt.
Bij een succesvol afgeronde opleiding ontvangen de deelnemers een diploma.
Tijdens de contactcolleges komen de navolgende onderwerpen aan de orde:
1. De deskundige en de opleiding, Inleiding in het civiele rechtssysteem
2. Presentatietraining Moot Court deel I / Rapporteren
3. Inleiding Burgerlijk recht
4. Burgerlijk Procesrecht
5. Bestuurs(proces)recht
6. Methoden & Technieken / Training deskundigenbericht
7. Bezoek aan een rechtbank
8. De rol van de deskundige in het procesrecht
9. Moot Court deel II
10. Juridisch Practicum / Proefexamen en Responsiecollege