Het betreft, net als de bijeenkomsten in 2010 en 2016, een symposium over een klinische toepassing van diagnostische instrumenten. Aan de orde komt de ontwikkeling van nieuwe cognitieve tests, persoonlijkheidsonderzoek bij ouderen, specifieke ziektebeelden, het gereed komen van een uitzonderlijk grote database met testnormen en het concept van onderpresteren tijdens testafname. Onderzoekers-klinisch werkzame psychologen houden voordrachten.

De symposium tekst luidt als volgt:

“…But how can one regret what, to the mind, has never existed? Even loss is an inaccurate description, for what loss is without the awareness of losing?…”. Nicole Krauss

Na de succesvolle bijeenkomst in 2016 volgt nu het 3e Symposium neuropsychologie ‘Nieuwe ontwikkelingen in de testpsychologie ouderenzorg’. Aan de orde komt een nieuwe formidabele testnormering database, nieuwe cognitieve tests, en diagnostiek van gedragsveranderingen en persoonlijkheidsproblematiek. Uiteraard ook aandacht voor de zin en onzin van Performance Validity Tests in psychologisch onderzoek bij ouderen. Ervaren, klinisch werkzame collega’s en jonge onderzoekers, leiden u enthousiast in op het terrein van onderzoek naar relevante symptomen in de geheugenpoli- en verpleeghuissetting.

Achtergrond

Diagnostiek vormt een belangrijk onderdeel van het werk op de geheugenpoli en in het verpleeghuis. Waar haalt de psycholoog kennis vandaan over nieuwe tests en testnormering? Regionale nascholing, intervisiegroepen en informatie van testuitgevers zijn een bron van informatie. Relatief weinig wetenschappelijke bijeenkomsten worden georganiseerd rond dit specifieke thema. En dat is spijtig, want er zijn belangrijke nieuwe ontwikkelingen op testgebied, met relevantie voor de alledaagse praktijk. De sprekers op dit symposium is gevraagd hierop te reflecteren. Hoe is het met de testnormering gesteld? Testhandleidingen verouderen, normeringsgegevens zijn na verloop van tijd toe aan een ‘update’, en soms zijn de enige beschikbare gegevens verzameld in een kleine groep ouderen. Enkele veel gebruikte cognitieve tests zoals de CST en ADS6 zijn recent herijkt. Hoe gaan we deze nieuwe normen gebruiken? Een belangrijke stap is gezet in het Nederlandse Advanced Neuropsychological Diagnostics Infrastructure (ANDI) project. Het betreft hier een immense database, uniek in zijn soort, met daarin enkele bekende tests,

waarvan nu normgegevens beschikbaar zijn gekomen. De Seven Minute Screen (7MS) is vertaald in het Nederlands en gevalideerd. Hoe verhoudt de 7MS zich tot de MoCA en MMSE? De Visuele Associatie Test is vernieuwd (VAT-Extended) en bevat een twee maal zo lange itemlijst, biedt de mogelijkheid

om ‘performance validity’ te onderzoeken en 4 herhaalde metingen te verrichten. Hoe meten we cognitieve achteruitgang bij de patiënt met matig tot ernstige dementie? Is het zinvol een leertaak te presenteren aan patiënten die zeer vergeetachtig zijn? Wellicht is semantische kennis nog ten dele intact bij deze

oudere verpleeghuisbewoners. De vertaalde en verkorte Severe Impairment Battery (SIB-s) lijkt geschikt om juist deze vragen te beantwoorden. Onderpresteren en overrapporteren komt voor bij zowel psychische- als lichamelijke klachten. Richtlijnen schrijven het gebruik van Performance Validity Tests voor

in (neuro-)psychologisch onderzoek. Het is echter de vraag wat de prevalentie van onderpresteren is bij ouderen. Is het standaard gebruik van deze specifieke tests gerechtvaardigd? Onderzoek naar persoonlijkheidskenmerken en gedragsveranderingen is relevant, zowel voor de behandeling als de bejegening van de oudere patiënt. Specifieke interview schema’s en vragenlijsten zijn hiertoe beschikbaar. In verpleeghuizen wordt gedrag veelal geobserveerd en beoordeeld door verzorgenden. In andere settings wo